CZĄBER I JEGO WŁAŚCIWOŚCI – ZAPOMNIANA PRZYPRAWA
Cząber ogrodowy (Satureja hortensis L.) to roślina przyprawowa, która w ostatnich czasach została przez nas zapomniana. Właściwości lecznicze cząbru, podlegają badaniom. Wyniki z ostatnich lat dowodzą wielokierunkowego działania tej rośliny. Cząber ogrodowy jest aromatyczną rośliną, posiadającą silnie rozgałęzioną łodygę, często fioletowo nabiegłą i pokrytą krótkimi włoskami. Liście ustawione są naprzeciwlegle - łopatkowate lub lancetowate, do 3 cm długości i 3-4 mm szerokości. Pierwotnymi obszarami występowania rośliny są prawdopodobnie wschodnie rejony Morza Śródziemnego oraz tereny nad Morzem Czarnym. Cząber uprawiany był od dawna i obecnie zadomowiony jest na pozostałych obszarach wokół Morza Śródziemnego. Cząber należy do przypraw, jakie zaleca się dodawać do potraw w ostatniej chwili, gdyż pod wpływem działania wysokiej temperatury, z czasem traci smak, a dodany na samym początku gotowania, może nadawać gorzki efekt końcowy.
Zobacz również: Szczypta smaku i zdrowia! - na co warto postawić w kuchni?
CZĄBER – Z JAKIMI PRODUKTAMI WARTO GO ŁĄCZYĆ?
Dietetycy zalecają dodawanie cząbru w szczególności do dań składających się z roślin strączkowych (np. fasola, groch, soczewica, bób),grzybów, kapusty, ziemniaków oraz potraw, których głównym składnikiem jest mięso wieprzowe. W procesach technologicznych używany jest do konserw mięsnych i jarzynowych. Dzięki swoim właściwościom (korzystnie wpływa na funkcjonowanie przewodu pokarmowego, wspomaga trawienie) chętnie wykorzystuje się go do dań ciężkostrawnych, wzdymających. Jednak nie można zapomnieć o jego właściwościach odkażających i antybakteryjnych. W medycynie ludowej cząber wykorzystywany jest jako środek działający moczopędnie i uspakajająco. Cząber może być także wykorzystywany zewnętrznie, na skórę. Kosmetolodzy wspominają, że w przeszłości był używany jako środek pomocny w leczeniu np. ran, stłuczeń, ukąszeń owadów.
Piśmiennictwo:
Sahin F., Karaman I., Gulluce M., Ogutcu H., Sengul M., Adiguzel A., Ozturk S., Kotan R. Evaluation of antimicrobial activities of Satureja hortensis L., J Ethnopharmacol. 87, 2003, 61-65; Hajhashemi V., Ghannadi A., Pezeshkian S.K. Antinociceptive and anti-inflammatory effects of Satureja hortensis L. extracts and essential oil., J Ethnopharmacol. 82, 2002, 83-87;
Gulluce M., Sokmen M., Daferera D., Agar G., Ozkan H., Kartal N., Polissiou M., Sokmen A., Sahin F. In vitro antibacterial, antifungal, and antioxidant activities of the essential oil and methanol extracts of herbal parts and callus cultures of Satureja hortensis L., J Agric Food Chem. 51, 2003, 3958.