TRADYCYJNY ZIEMNIAK KONTRA BATAT - „KUZYN ZZA OCEANU”
Ziemniak to produkt dobrze nam znany - są domy, gdzie trudno wyobrazić sobie obiad bez ziemniaków, choć ich spożycie w Polsce zmalało w ostatnich latach. Poważną konkurencją dla ziemniaka stał się jego „krewny” z ciepłych krajów - batat. Jeśli chcemy wiedzieć kto będzie zwycięzcą „pojedynku” - tradycyjny ziemniak kontra batat, warto przyjrzeć się ich wartości odżywczej.
WARTOŚĆ ODŻYWCZA ZIEMNIAKÓW
Ziemniak zaliczany jest do produktów niskokalorycznych - dostarcza od 69 do 77 kcal! Stwierdzenie, że ziemniaki tuczą jest prawdziwe, ale jedynie, gdy podajemy je w niewłaściwy sposób. Kaloryczność ziemniaków wzrasta, gdy polewamy je tłuszczem lub sosem, robimy z nich puree, czy zjadamy pod postacią tradycyjnych frytek i chipsów (np. porcja frytek 100 g to 331 kcal).
Ziemniaki to podstawowe produkty węglowodanowe, ponieważ oprócz wody ich głównym składnikiem jest skrobia. Zawartość białek, tłuszczów i błonnika pokarmowego w ziemniakach jest niewielka (zobacz: Skrobia oporna - pożywka dla dobrych bakterii).
Plus dla ziemniaków należy się za to, że są bogatym źródłem potasu oraz witaminy C. Potas jest składnikiem mineralnym regulującym gospodarkę wodną oraz kwasowo - zasadową organizmu, a także wpływającym na pracę mięśni i nerwów. Z kolei witamina C stymuluje układ odpornościowy, jest niezbędna do produkcji kolagenu i wykazuje właściwości przeciwutleniające. Poza witaminą C oraz potasem ziemniaki dostarczają również witamin z grupy B, witaminy K, a także fosforu, siarki, magnezu i mikroelementów, takich jak miedź, cynk, mangan i molibden.
WARTOŚĆ ODŻYWCZA BATATÓW
Batat kryjący się również pod nazwą wilec ziemniaczany, czy słodki ziemniak to bylina uprawna powszechnie uprawiana na obszarach o wilgotnym i ciepłym klimacie. Jadalną częścią batata jest bulwa.
Kaloryczność batatów wynosi w przybliżeniu 88 kcal na 100g, lecz tak jak w przypadku ziemniaków będzie ona rosła jeśli zdecydujemy się na polanie ich tłuszczem lub sosem.
Bataty podobnie jak ziemniaki zawierają spore ilości skrobi i niewielkie ilości białka oraz tłuszczów. Zaletą batatów jest fakt, że są źródłem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (kwasu linolowego oraz alfa-linolenowego), które stanowią 80% wszystkich tłuszczów znajdujących się w batatach. Zawartość błonnika pokarmowego w batatach jest nieznacznie wyższa niż w ziemniakach i wynosi ok.3g na 100g produktu.
Słodkie ziemniaki są bogatym źródłem beta-karotenu (zawierają go więcej niż dynia, czy szpinak), który jest cenny dla naszego zdrowia ze względu na właściwości antyoksydacyjne oraz korzystny wpływ na procesy widzenia i pracę układu odpornościowego. Poza beta-karotenem bataty są także źródłem innych witamin i składników mineralnych, takich jak wapń (prawie dwa razy więcej niż w ziemniakach), żelazo, magnez, fosfor, potas, sód (ok.10 razy więcej niż w ziemniakach), witamina C, witaminy z grupy B, kwas foliowy, witamina E i witamina K.
TRADYCYJNY ZIEMNIAK KONTRA BATAT - KTO WYGRA TEN „POJEDYNEK”?
Największe różnice pomiędzy batatem, a ziemniakiem występują w odniesieniu do zawartości wapnia, potasu, sodu, witaminy C, beta-karotenu oraz witaminy E.
Bataty w porównaniu z ziemniakami są zdecydowanie lepszym źródłem wapnia, sodu, beta-karotenu oraz witaminy E. Bataty zawierają ponad dwa razy więcej wapnia - pierwiastka będącego ważnym składnikiem kości i zębów oraz warunkującym dobrą kurczliwość mięśni i prawidłową pracę układu nerwowego. W porównaniu z ziemniakami zawierają też większe ilości sodu, który reguluje gospodarkę wodno-elektrolitową oraz kwasowo-zasadową, a także zapewnia prawidłową kurczliwość mięśni. Należy jednak pamiętać, że osoby z nadciśnieniem tętniczym powinny ograniczać spożycie sodu dlatego w tym przypadku lepszym rozwiązaniem będą ziemniaki o niższej zawartości sodu i dużej ilości potasu.
Ziemniaki zawierają 425 mg potasu w 100g -dla porównania w batatach znajdziemy 337 mg potasu w 100g. Potas reguluje gospodarkę wodno - elektrolitową i kwasowo - zasadową organizmu, a także zapewnia sprawne funkcjonowanie układu nerwowego i mięśniowego.
Jeśli chodzi o zawartość witamin w batatach znajdziemy więcej beta-karotenu oraz witaminy E. Beta-karoten (prowitamina A) odpowiada, m.in. za dobrą kondycję skóry, ostre widzenie oraz prawidłowy wzrost tkanek. Witamina A powstająca z beta-karotenu wykazuje właściwości przeciwutleniające podobnie jak inna witamina, w którą bogate są bataty, czyli witamina E. Przeciwutleniacze chronią organizm przed wolnymi rodnikami, które przyczyniają się do zwiększenia ryzyka zachorowania na choroby układu krążenia i nowotwory.
Nie tylko bataty, ale również ziemniaki dostarczają nam przeciwutleniaczy. Ziemniaki bogate są w inny przeciwutleniacz - witaminę C. Oprócz właściwości przeciwutleniających witamina C wzmacnia układ odpornościowy, a także bierze udział w syntezie kolagenu, hormonów i zwiększa przyswajalność żelaza pochodzącego z roślin.
Pod względem zawartości energii, białka, tłuszczów i węglowodanów pomiędzy ziemniakami i batatami nie występują znaczne różnice. W związku z tym przy wyborze-”tradycyjny ziemniak, czy kuzyn zza oceanu-batat” powinniśmy kierować się zawartością witamin i składników mineralnych.