WYCHOWYWANIE DZIECKA ZA POMOCĄ JEDZENIA
Wychowywanie dziecka to niełatwy proces, którego błędy mogą odbić się na życiu dorosłym naszej pocieszy. Dlatego tak ważne jest, aby popełniać ich jak najmniej. W tym celu warto wiedzieć, co jest błędem, ponieważ wkładając całe serce w wychowywanie naszych dzieci i robiąc wszystko w dobrej wierze, często nie wiemy, że popełniamy poważny błąd.
WYCHOWYWANIE DZIECKA ZA POMOCĄ JEDZENIA – DLACZEGO JEST TO POWAŻNY BŁĄD?
Jednym z najczęściej popełnianych przez rodziców błędów jest wychowywanie dziecka poprzez system kar i nagród w postaci jedzenia. Stosując tę metodę dziecko często słyszy z naszych ust zdania typu: „jak będziesz grzeczny/-a to pójdziemy na lody”, „jak będziesz niegrzeczna/-a nie dostaniesz deseru”, „jak przyniesiesz piątkę w dzienniczku, to kupię Ci czekoladę” itp. Zmęczeni i bezsilni rodzice niejednokrotnie sięgają po różne metody wychowawcze, by nauczyć dziecko określonych zachowań. Niestety, pomimo tego, że kary i nagrody w postaci jedzenia często przynoszą szybkie i dobre efekty, to z pewnością nie należą do właściwych metod wychowawczych. W tym momencie może pojawić się w naszej głowie pytanie - „dlaczego są niewłaściwe skoro są skuteczne i przynoszą pożądane rezultaty?!”.
Tak, to prawda, że w wielu przypadkach są one skuteczne, ale jest to efekt krótkotrwały, który w przyszłości odbije się negatywnie na naszym dziecku. Dlaczego? Przez tego typu system kar i nagród za pomocą jedzenia, dziecko zacznie utożsamiać odpowiednie emocje z konkretnymi produktami. Jest to początek do jedzenia emocjonalnego, co oznacza, że dziecko będzie sięgało po określony typ żywności odczuwając konkretne emocje w późniejszych latach swojego życia. Dla przykładu, jeśli nasza pociecha za kilka, czy kilkanaście lat będzie chciała „wynagrodzić” sobie złe chwile zacznie sięgać po niezdrowe produkty typu czekolada, słone przekąski itp., które otrzymywała w dzieciństwie jako nagroda i które kojarzą jej się z ciepłem rodzinnym, uznaniem i innymi dobrymi emocjami. Są to zachowania głęboko zakorzenione, których konsekwencją jest nierzadko nadwaga i otyłość. Dlatego stosując określoną metodę wychowawczą warto pomyśleć nie tylko o jej doraźnych, ale także daleko idących konsekwencjach.
SYSTEM KAR I NAGRÓD – JAK NIE POPEŁNIAĆ PODSTAWOWYCH BŁĘDÓW
System kar i nagród to powszechnie wykorzystywana metoda wychowawcza. Niektórzy uważają ją za świetny sposób, a inni wolą wychowanie bez kar i nagród. Jedno jest pewne – jeśli decydujemy się na tego typu metodę wychowawczą, musimy zadbać o to, by stosowana była we właściwy sposób. Pierwszym błędem jaki popełniają rodzice jest karanie i nagradzanie za pomocą jedzenia. Istnieje jednak szereg innych błędów popełnianych przy tej metodzie wychowawczej. Jeśli chcemy się ich ustrzec musimy pamiętać o tym, że:
- kara powinna być adekwatna do przewinienia dziecka,
- kara musi być sprawiedliwa (nie możemy karać dziecka za coś, co zrobiło niechcący),
- kara powinna być stosowana konsekwentnie – nie może być tak, że raz dziecko otrzyma karę za swoje zachowanie, a innym razem identyczne przewinienie zostanie niezauważone,
- kara powinna następować od razu po przewinieniu i powinna być zrozumiała dla dziecka (dziecko musi wiedzieć, co zrobiło źle),
- nagroda powinna być czymś, co sprawia dziecku przyjemność,
- nagroda musi nastąpić bezpośrednio po określonych zachowaniu dziecka, a dziecko powinno wiedzieć czemu zostaje nagradzane (tak, jak w przypadku kar, tak i w przypadku nagrody jeśli dziecko nie wie jakie są motywy karania lub nagradzania, metoda jest pozbawiona sensu),
- ilość nagród nie powinna być nadmierna, ponieważ wtedy tracą one na wartości.
BEZ KAR I NAGRÓD W POSTACI JEDZENIA – CZYLI JAK?!
Kara i nagroda w postaci jedzenia to jedna z najczęściej stosowanych przez rodziców form. Jednak tak jak to już zostało wspomniane jest to złe rozwiązanie, które może mieć negatywne konsekwencje w przyszłości. Skoro jedzenie jest nieodpowiednią formą kary i nagrody, to czym je zastąpić?
Kara inna niż jedzenie
Kara musi być logiczna, adekwatna do przewinienia dziecka. Oznacza to zatem, że jeśli dziecko popsuło rodzeństwu, czy koledze zabawkę to nie powinno zostać pozbawione jedzenia, ale powinno przeprosić osobę, której zepsuło zabawkę i naprawić ją, odkupić lub oddać jedną ze swoich zabawek. Kolejny przykład to dziecko, które bije inne dzieci podczas zabawy, czy przeszkadza w zabawie. Nie można wówczas powiedzieć „bądź grzeczny, bo nie pójdziemy na lody”! Zamiast tego należy wykluczyć na chwilę dziecko z zabawy.
Nagroda inna niż jedzenie
Istnieje wiele innych nagród niż jedzenie, które jest absolutnie złym wyborem. Nagrodą dla dziecka może być, np. pochwała słowna rodzica, wspólne spędzenie czasu w atrakcyjny dla dziecka sposób (np. wyjście do aqua parku, czy na plac zabaw), zyskanie jakiegoś przywileju (np. czytanie bajki na dobranoc kilkanaście minut dłużej), zwolnienie z obowiązku (np. dzisiaj nie musisz sprzątać w pokoju, a zamiast tego możesz dłużej się bawić), czy wizyta u kolegi lub koleżanki.