NIETOLERANCJA LAKTOZY WYWOŁANA ROTAWIRUSAMI
Nietolerancja laktozy może przybierać różny charakter. Może być zarówno nietolerancją, z którą zmagamy się przez całe życie, ale może również przybierać formę przejściową. Tak właśnie dzieje się w wyniku nietolerancji laktozy, która rozwija się w wyniku zakażenia rotawirusem.
ZAKAŻENIE ROTAWIRUSEM
Zakażenie rotawirusem nie jest z pewnością obce rodzicom, ponieważ stanowi główną przyczynę ostrych biegunek u dzieci. Nie jest to jednak zakażenie, które występuje wyłącznie u najmłodszych. Dotyka ono również osoby dorosłe, a fakt, że wirus przenosi się bardzo szybko sprawia, że zakażenie nim jest dość powszechne. Osoba zakażona może przenosić wirus poprzez skażone ręce, przedmioty, czy naczynia. Czas od momentu wniknięcia wirusa do organizmu do pojawienia się pierwszych objawów trwa dwa dni. Przebieg zakażenia może być zarówno ostry, jak i łagodny. Postać ostra występuje zazwyczaj u dzieci, u których układ odpornościowy nie jest jeszcze na tyle dojrzały, by poradzić sobie z wirusem, a także u osób z osłabioną odpornością. Objawami charakterystycznymi dla zakażenia rotawirusem są wymioty, biegunka oraz gorączka. Leczenie zakażenia polega na odpowiednim nawadnianiu organizmu, choć w przypadku dzieci i osób z osłabioną odpornością często konieczna jest hospitalizacja. Jak chronić się przed rotawirusem? Jedną z podstawowych zasad jest mycie rąk – szczególnie przed posiłkami. Należy również unikać w miarę możliwości kontaktu z przedmiotami, których używała osoba zakażona. Od paru lat dostępna jest również szczepionka przeciw rotawirusom.
Zobacz również: Dieta dla dziecka z gorączką
OD ZAKAŻENIA PO NIETOLERANCJĘ LAKTOZY
Co ma wspólnego zakażenie rotawirusem z nietolerancją laktozy? Rotawirus atakuje nasze enterocyty – komórki, które budują nabłonek błony śluzowej jelita. Tym samym zakażenie rotawirusem prowadzi do niedoborów laktazy, która zlokalizowana jest w szczytowej części kosmków jelitowych. Laktaza to enzym niezbędny do trawienia laktozy. Gdy w wyniku uszkodzenia kosmków dochodzi do jej niedoborów automatycznie zaburzone zostaje trawienie laktozy. Jest to tak zwana wtórna nietolerancja laktozy, której przyczyną mogą być również bakterie eneteroinwazyjne, robaczyce, antybiotyki, niesteroidowe leki przeciwzapalne, czy eneteropatia cukrzycowa. Na szczęście nietolerancja laktozy wywołana zakażeniem rotawirusem ma charakter przejściowy i zdolność organizmu do trawienia laktozy powraca po regeneracji błony śluzowej jelita.
NIETOLERANCJA LAKTOZY – JAK SOBIE Z NIĄ RADZIĆ?
Objawami, które powinny wzbudzić naszą czujność są wzdęcia, bóle brzucha, stolce fermentacyjne (powodujące podrażnienie skóry okolicy odbytu) i uczucie przelewania w jelitach pojawiające się po spożyciu produktów zawierających laktozę. Objawy te są charakterystyczne dla nietolerancji laktozy. Cukier ten powinien zostać strawiony w jelicie cienkim, lecz w przypadku nietolerancji przechodzi niestrawiony do jelita grubego, gdzie rozkładany jest przez bakterie. Gazy i inne produkty powstające w wyniku rozkładu laktozy w jelicie grubym przyczyniają się do wystąpienia nieprzyjemnych objawów. Najczęściej pojawiają się one dopiero po spożyciu 5-10g laktozy, co odpowiada, np. 100-200ml mleka. Każda osoba wykazuje indywidualną tolerancję laktozy dlatego należy bacznie obserwować swój organizm, by określić jakie ilości laktozy wywołują u nas objawy ze strony przewodu pokarmowego. Pamiętajmy również, że u osób, u których nietolerancja laktozy spowodowana jest rotawirusem nie ma konieczności eliminacji produktów z laktozą na całe życie. Jednak do czasu regeneracji błony śluzowej jelita należy zachować ostrożność w zakresie wprowadzania produktów z laktozą do jadłospisu.
Zobacz również: Wzdęcia - skąd się biorą i jak im zaradzić?
Produkty, które stanowią źródło laktozy to:
- mleko krowie, owcze i kozie, mleko w proszku i zagęszczone,
- jogurty, kefiry, maślanki (zarówno naturalne, jak i smakowe),
- serwatka,
- sery: żółte, twarogowe, typu „Feta”, typu fromage, topione,
- serki homogenizowane (naturalne i owocowe),
- lody,
- desery mleczne,
- śmietana i śmietanka.
ALE... Mleczne napoje fermentowane jak jogurty, kefiry, maślanki w związku z zawartością probiotycznych szczepów bakterii, które rozkładają laktozę nie powinny być źródłem cukru mlecznego. Jednak powszechnie dodawane mleko w proszku do takich produktów powoduje, że osoby nietolerujące laktozy powinny uważać na mleczne napoje fermentowane.
Laktozę możemy spotkać również w mniej oczywistych produktach, takich jak, np. chleb tostowy i bułki maślane, sosy gotowe, margaryna, masło, czekolada, dania gotowe (np. pasty do kanapek, naleśniki), przetwory mięsne (np. parówki, pasztety). Lista produktów, w których możemy znaleźć laktozę jest dłuższa dlatego najlepszą metodą na to, by jej unikać jest uważne czytanie składu kupowanych produktów. Choć eliminacja produktów z laktozą w nietolerancji wywołanej rotawirusem jest tymczasowa, to warto wiedzieć, jakimi produktami zastąpić je do czasu regeneracji jelit. Obecnie zadanie to jest ułatwione, ponieważ na rynku pojawia się coraz więcej produktów bezlaktozowych – mleka, jogurty, serki ziarniste itp. Dobrym wyborem będzie również sięganie po mleko roślinne. Należy jednak pamiętać, by było ono wzbogacone w witaminy i składniki mineralne, a także, by było niedosładzane. Warto również włączyć do diety inne produkty, które dostarczą nam składników, których ubywa wraz z eliminacją mleka i produktów mlecznych zawierających laktozę.
Zobacz również: Mleko roślinne - wybór nie tylko od krowy