Sokowanie owoców i warzyw

Chcesz dostarczać swojemu organizmowi niezbędnych witamin i mikroelementów? Teoretycznie wiesz, że najwięcej jest ich w świeżych warzywach, ale nie masz cierpliwości do przygotowywania sałatek ani czasu na ich codzienne zjadanie a w dodatku niezbyt przepadasz za smakiem sałaty i szpinaku? Może czas na sokowanie? Od wielu lat popularne na zachodzie sokowanie zaczyna zdobywać zwolenników także w Polsce. Najprościej mówiąc jest to samodzielne przygotowanie soku z owoców, warzyw a nawet ziół. Szklanka świeżo wyciśniętego soku dostarczy Twojemu organizmowi w krótkiej chwili więcej składników odżywczych niż większość z nas jest w stanie zjeść w ciągu całego dnia, a wyciśnięcie zajmie ci zaledwie kilka minut. Robiąc sok możesz łączyć owoce z warzywami – sprawią one, że sok będzie naturalnie słodki a smak nielubianej zieleniny zostanie zdominowany przez np. jabłko czy arbuza. Warto zapamiętać, że soki zapewniają równowagę kwasowo zasadową oraz oczyszczają organizm, wspomagając usuwanie toksyn. Są świetnym źródłem minerałów i witamin, także tych antyoksydacyjnych!

Zobacz również: Warzywa i owoce - zalecenia i praktyczne wskazówki  

Soki vs smoothie

Jaka jest między nimi różnica? Przygotowując smoothie po prostu miksujemy wszystkie składniki w całości a więc skład chemiczny i właściwości bananowego smoothie są dokładnie takie same jak banana zjedzonego w całości. Natomiast w trakcie sokowania otrzymujemy sok oraz odpady, w których zostają niektóre substancje zawarte w użytych produktach np: błonnik. Z jednej strony to źle. Jak wiadomo błonnik jest potrzebny do prawidłowego funkcjonowania układu trawiennego i regulowania poziomu cukru we krwi. Z drugiej jednak strony to dobrze, bo dając się ponieść „błonnikomani” często nie zdajemy sobie sprawy, że jego nadmierna ilość może poważnie drażnić nasz układ pokarmowy. Brak błonnika sprawia, że zawarte w soku węglowodany natychmiast zamienią się w energię. Co może być istotne dla osób, które takich energetycznych zastrzyków potrzebują np: dla sportowców zaraz po treningu. Na korzyść soków przemawia dodatkowo fakt, iż można je robić praktycznie ze wszystkiego, w tym z tanich, dostępnych przez cały rok warzyw jak marchew czy burak. W dodatku wystarczy niewielka ilość owoców by zneutralizować smak warzyw. W smoothie owoców trzeba dodać znacznie więcej.

Czym sokować?

Od dawna trwa dyskusja czy lepsza do sokowania jest sokowirówka czy wyciskarka. Zaletą pierwszej jest niewątpliwie kilkukrotnie niższa cena i mniejszy rozmiar. Plusem drugiej jest natomiast wydajność i fakt, że utrzymanie jej w czystości jest dużo łatwiejsze i szybsze. Najważniejszy jest jednak proces produkcji. W sokowirówce owoce i warzywa są dość agresywnie siekane i przecierane. Może to uszkadzać niektóre witaminy i enzymy dodatkowo są one narażone na negatywne działanie wysokiej temperatury powstającej w wyniku pracy na wysokich obrotach. W efekcie soki z sokowirówki nie są tak zdrowe jakby mogły być. Wyciskarka pracuje na zimno, na wolnych obrotach, a owoce i warzywa w celu otrzymania soku są jedynie poddawane tłoczeniu. Sprawia to, że sok zachowuje wszystkie właściwości odżywcze. Alternatywą może być też blender słoikowy. Jego sposób działania jest niestety podobny do sokowirówki. Możemy jednak wybrać model niskoobrotowy, co pozwoli uniknąć podgrzewania soku w trakcie produkcji. Jego zaletą jest to, że myje się go zdecydowanie szybciej niż sokowirówkę.

Z czego zrobić sok?

Zarówno do sokowirówki jak i do wyciskarki możemy wrzucić niemal wszystko. Odradza się jedynie używanie ostrych warzyw takich jak: czosnek, cebula i szczypior oraz owoców wysokoskrobiowych jak np: banan. Mało efektywne będzie także sokowanie owoców takich jak maliny, porzeczki czy jagody. Ponieważ mają one mnóstwo pestek, otrzymamy dużo odpadków a mało soku. Najlepsze są owoce i warzywa o dużej zawartości wody np: buraki, ogórki, jabłka czy arbuzy. Blender natomiast poradzi sobie ze wszystkim, zarówno z zieleniną jak i tymi mniej czy bardziej soczystymi owocami. Przygotowując świeżo wyciskany sok warto wziąć pod uwagę różnego rodzaju zioła, algi i trawy. Jeśli chcemy dostarczyć swemu organizmowi dużą dawkę witamin i mikroelementów, do owoców i warzyw warto dodać szczyptę spiruliny, młodego jęczmienia czy moringi. Warto wiedzieć, że sok z pokrzywy zapobiega anemii a sok z koniczyny wspomaga układ hormonalny kobiet.

Co siedzi w kartonie?

Uwiedzeni reklamowymi sloganami: naturalny, stuprocentowy czy niefiltrowany, możemy pomyśleć, że zdrowe i pożywne soki równie dobrze możemy kupić w sklepie. Niestety musimy pamiętać, iż taki sok będzie zawsze produktem przetwórstwa przemysłowego. Nawet jeśli uważnie przeczytamy etykietkę, nigdy nie możemy mieć pewności co wchodzi w jego skład. Soki najczęściej wytwarzane są z zagęszczonych koncentratów. Jeśli producent soku nie dodał do otrzymanego koncentratu żadnych konserwantów nie ma obowiązku umieszczania na opakowaniu informacji o ich obecności. Mimo tego, że praktycznie wszystkie koncentraty je zawierają. Są też często dosładzane lub dosalane, o czym również konsumentów się nie informuje. Polskie prawo w prawdzie pozwala nazywać sokiem jedynie produkt, który zawiera co najmniej 80% owoców lub warzyw, ale kto nas zapewni o ich jakości? Ogromną zaletą jest więc to, że przygotowując świeży sok w domu, doskonale wiemy co w nim jest.

Podsumowanie

Dokumentalne filmy takie jak: „Hungry for change” lub „Fat, Sick and nearly dead” pokazują, iż świeże soki nie tylko pomagają utrzymać dobrą kondycję fizyczną, ale także a może przede wszystkim wyleczyć teoretycznie nieuleczalne choroby takie jak nowotwór. Należy jednak pamiętać, że z niczym nie wolno przesadzać. Nie zapominajmy także o tym, iż świeżo wyciskane soki zawierają dużo fruktozy. Dlatego osoby chcące schudnąć powinny spożywać je z umiarem a diabetycy w ogóle z nich zrezygnować lub wybierać te warzywne.

Zobacz również: Owoce egzotyczne - czyli jakie właściwości ma tropikalna słodycz?