ZABURZENIA HORMONALNE U KOBIET - OBJAWY

9 OBJAWÓW ALARMUJĄCYCH ZE STRONY UKŁADU HORMONALNEGO JAKIE WIĘKSZOŚĆ KOBIET NAJCZĘŚCIEJ IGNORUJE

Mało kto zastanawia się za co odpowiadają nasze hormony. Niestety wiele kobiet nie zdaje sobie sprawy, że zaburzenia hormonalne mogą stać się przyczyną np. niepłodności, hormony odpowiadają za prawidłowy przebieg wielu procesów życiowych (m.in. rozmnażania). Zadbanie o równowagę hormonalna to nie tylko klucz do zajścia w ciążę, ale także w ujęciu holistycznym, zachowania dobrego stanu zdrowia na długie lata.

Zobacz również: Jak zwiększyć płodność dietą?  

JAK DZIAŁA UKŁAD HORMONALNY CZŁOWIEKA?

Hormony to małe „przenośniki informacji” między poszczególnymi narządami. Wytwarzają je gruczoły dokrewne, tworzące układ hormonalny. Jakie hormony decydują o Twoim zdrowiu? -  Wszystkie pochodzące m.in. z  tarczycy, przysadki, nadnerczy, jajników, trzustki, szyszynki – to właśnie im zawdzięczasz swój obecny stan zdrowia, to jakie masz samopoczucie i jak wyglądasz. Pamiętaj, że nadmiar i niedobór może zaburzać równowagę organizmu. Jeżeli któregoś jest za mało lub za dużo nasz organizm wysyła nam alarmujące objawy, których nie należy ignorować.  

JAKIE NIEPOKOJĄCE DOLEGLIWOŚCI POWINNY ZWRÓCIĆ NASZĄ UWAGĘ? JAKICH OBJAWÓW NIE NALEŻY IGNOROWAĆ?

PROBLEM Z NADWAGĄ

Problemy związane z masą ciała mogą mieć wiele przyczyn. Często nadwaga (BMI 25-29,9 km/m2) czy otyłość (BMI >30 kg/m2) to wynik złych nawyków żywieniowych, braku aktywności fizycznej i prowadzenia siedzącego trybu życia. Niestety w niektórych przypadkach, problem z nadmiarem tkanki tłuszczowej może być spowodowany zaburzeniami gospodarki hormonalnej. Narażenie na długotrwały stres powoduje zwiększone wydzielanie kortyzolu (hormonu stresu, produkowanego przez korę nadnerczy), należącego do grupy glikokortykoidów. Organizm ludzki wydziela go przez cały czas, jego stężenie jest różne i zależy od pory dnia, a także naszego nastroju. W chwilach zagrożenia/stresu kora nadnerczy wytwarza go znacznie więcej. Niestety, może to utrudniać odchudzanie i przyczyniać się do przyrostu masy ciała. Jego działaniem jest zwiększanie stężenia glukozy we krwi. Taki przewlekły, wysoki poziom kortyzolu przyczynia się do wzrostu tkanki tłuszczowej, wpływa na funkcjonowanie tarczycy i wydzielanie przez nią hormonów – co może sprawiać trudności w spadku masy ciała mimo stosowania diet. W tej sytuacji oprócz modyfikacji stylu życia, przydatne okazują się ćwiczenia relaksacyjne, medytacja i psychoterapia lub współpraca z coachem. Dodatkowo warto skorzystać z porady lekarza rodzinnego i endokrynologa.

Zobacz również: Tkanka tłuszczowa - dobra strona niechcianego balastu  

SPADEK LIBIDO

Jeżeli ostatnio zauważyłaś spadek libido, może to oznaczać, problemy wydzielaniem hormonów przez twoje jajniki, mowa o androgenach. Nie bagatelizuj swojego spadku ochoty na seks, porozmawiaj o tym z ginekologiem.

Zobacz również: Jak przetrwać okres? - Dieta dla Pań   

ZMĘCZENIE

W przeszłości tryskałaś energią? Dziś opadasz z sił? Od jakiegoś czasu czujesz ciągłe zmęczenie? Nie pomaga zwiększenie liczby godzin snu i kawa? Uważaj! To może być kolejny objaw zaburzonej równowagi hormonalnej! Znowu powrócimy do narażenia organizmu na długotrwały stres przyczyniający się do zwiększonego wydzielania kortyzolu, co w efekcie może kończyć się uczuciem zmęczenia. Także zbyt niskie wydzielanie tego hormonu objawiać się może m.in. uczuciem zmęczenia np. przy pierwotnej niedoczynności kory nadnerczy. Innym powodem może być nieprawidłowy poziom TSH (przekraczający górną granicę normy) w organizmie np. w niedoczynności tarczycy.

Zobacz również: Dieta przy niedoczynności tarczycy  

ZŁE SAMOPOCZUCIE

Jeżeli kiedyś byłaś uśmiechniętą osobą, a od jakiegoś czasu dopada ciebie niewyjaśnione uczucie smutku i niepokoju to może oznaczać przemęczenie pracą i codziennością, depresję, a także w wielu przypadkach początki niedoczynności tarczycy. Nie przyjmuj dolegliwości za coś normalnego, koniecznie wyjaśnij przyczynę obniżonego nastroju, skonsultuj się z lekarzem.  

BEZSENNOŚĆ, TRUDNOŚĆ W ZAŚNIĘCIU

Kobiety przechodzące menopauzę, często miewają trudność w zaśnięciu, przerywany sen i niektóre skarżą się na bezsenność. To wynik ogromnych zmian hormonalnych jakie następują w ich organizmie. W takiej sytuacji warto porozmawiać z ginekologiem, znaleźć przyczynę, czy faktycznie bezsenność związana jest z menopauzą czy innym zaburzeniem toczącym się w organizmie.  

NADMIERNE POCENIE SIĘ

Kobiety przechodzące menopauzę oprócz bezsenności dodatkowo doświadczają uczucia uderzenia gorąca, szczególnie w nocy. Towarzyszą temu tzw. nocne poty, które niejednokrotnie są prekursorem samego początku menopauzy.  

PROBLEMY Z TRAWIENIEM

Problemy z trawieniem mogą być spowodowane wieloma czynnikami np. lekami jakie przyjmujemy, stresem, współistniejącymi chorobami, ale także zaburzeniami w wydzielaniu hormonów takich, jak: gastryna, sekretyna, CCK.  

APETYT NA SŁODKIE

Uczucie ciągłej potrzeby spożycia czegoś bogatego w cukry proste, może być spowodowane zaburzeniami przysadki i jej wpływu na tarczycę. Zwiększone łaknienie na słodycze często jest także wynikiem nieprawidłowej pracy nadnerczy (ich przeciążeniem). Jeżeli miewasz tzw. „napadową ochotę na zjedzenie czegoś słodkiego” skonsultuj się z dietetykiem i poszukaj przyczyny.  

WYPADANIE WŁOSÓW

Istnieje pojęcie łysienia androgenowego – to proces utożsamiany z podwyższoną zawartością dihydrotestosteronu (DHT), czyli substancji powstałej z testosteronu. Mimo, że jest częściej obserwowana u mężczyzn, to u kobiet także występuje i trzeba mieć tego świadomość.  Androgeny są wytwarzane także w organizmie kobiet (przez jajniki i część siatkową kory nadnerczy). Opisywane łysienie jest u kobiet  jest spowodowane zbyt dużą zawartością męskich hormonów, odpowiedzialnych ponadto za zmiany trądzikowe.  

Piśmiennictwo:

Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej Władysław Traczyk, Andrzej Trzebsk PZWL Warszawa 2015, wyd.3

Stanisława Stokłosowa: Endokrynologia. W: Leksykon biologiczny. Czesław Jura, Halina Krzanowska (red.). Warszawa: Wiedza Powszechna, 1992 Podstawy endokrynologii  Charles  Brook,  Nicholas  Marshall Elsevier Urban & Partner Wrocław 2000, wyd.1