ROLA WODY W ORGANIZMIE – DLACZEGO WODA TO PODSTAWA?
Bez wody nie byłoby życia. Woda jest niezbędna do tego, by istniało życie na Ziemi. Woda to podstawa życia wszystkich żywych organizmów. Jaka jest rola wody w organizmie? Dlaczego mówi się, że woda to podstawa?
GDZIE ZNAJDUJE SIĘ WODA W NASZYM ORGANIZMIE?
Woda znajduje się w każdej komórce naszego organizmu, a także w przestrzeniach międzykomórkowych. To ile wody znajduje się w naszym organizmie zależy od płci, wieku i budowy ciała. Zawartość wody maleje wraz z wiekiem. Organizm nowo narodzonego dziecka zawiera 75-80% wody, organizm rocznego dziecka 65% natomiast osoby dorosłej około 60% (mężczyźni) i około 54% (kobiety). U osób starszych zawartość wody w organizmie wynosi 46-54%. To, ile wody zawiera nasz organizm zależy również od płci. Ciało kobiety, w którym znajduje się więcej tkanki tłuszczowej złożone jest w około 54% z wody, a ciało mężczyzny w około 60% (czytaj: Tkanka tłuszczowa - dobra strona niechcianego balastu).Wynika to z faktu, że tkanka tłuszczowa zbudowana jest jedynie w 10-20% z wody, a mięśnie w 74-80%. Ze względu na to ilość wody w organizmie zależy również od budowy ciała. Osoby z nadwagą i otyłe będą miały mniej wody w organizmie (czytaj: Brunatna tkanka tłuszczowa - fakty na temat BAT). Gdzie jeszcze znajduje się woda w organizmie człowieka? Znajduje się w każdej komórce, a także w naczyniach krwionośnych, płynach otaczających tkanki, czy płynach ustrojowych. Ze względu na występowanie wody w organizmie możemy zastosować następujący podział:
woda wewnątrzkomórkowa znajdująca się w komórkach,
woda zewnątrzkomórkowa, znajdująca się na zewnątrz komórek, do której zalicza się:
wodę wewnątrznaczyniową w naczyniach krwionośnych,
wodę międzykomórkową w płynach otaczających komórki oraz w chłonce,
wodę transkomórkową, tzw. „trzecią przestrzenią”, która znajduje się w płynach przewodu pokarmowego, jamie otrzewnej, jamie opłucnej, worku osierdziowym, cieczy wodnistej oka, płynie mózgowo-rdzeniowym, płynie maziowym w torebkach stawowych oraz płynach dróg żółciowych, moczowych i trzustkowych.
ROLA WODY W ORGANIZMIE
Jaka jest rola wody w organizmie?
Jest niezbędna w procesie trawienia - formowanie kęsów pożywienia, przesuwanie pokarmu wzdłuż przewodu pokarmowego, a także prawidłowe działanie enzymów trawiennych zależy od odpowiedniej ilości wody w ślinie, żółci oraz soku żołądkowym i jelitowym.
Odpowiada za termoregulację, czyli utrzymanie odpowiedniej temperatury ciała. W wysokich temperaturach otoczenia, czy w przypadku gorączki (czytaj: Dieta dla dziecka z gorączką) nasz organizm ochładzany jest poprzez wydzielanie potu (woda to 99-99,5% potu).
Bierze udział we wchłanianiu, rozpuszczaniu oraz transporcie składników odżywczych.
Bierze udział w transporcie toksyn do miejsc, z których są one usuwane z organizmu.
Stanowi ochronę dla mózgu, rdzenia kręgowego, gałki ocznej i płodu.
Zapewnia prawidłową ruchliwość stawów jako składnik płynu maziowego wypełniającego torebki stawowe.
ILE WODY POWINNIŚMY DOSTARCZAĆ DO ORGANIZMU I DLACZEGO JEST TO TAK WAŻNE?
Woda powstaje w wyniku utleniania tłuszczów oraz w mniejszym stopniu z przemian węglowodanów i białek. Nie jest to jednak ilość wystarczająca do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Woda, którą nasz organizm jest w stanie wyprodukować to jedynie ok 200-300ml na dobę. W związku z tym musimy dbać o to, by dostarczać odpowiednią ilość wody ze źródeł zewnętrznych. Głównym źródłem wody są płyny. Woda, którą dostarczamy do organizmu może pochodzić również z pokarmów stałych jednak jako źródła wody są one jedynie uzupełnieniem płynów. Zawartość wody w produktach stałych znacznie różni się od siebie (najwięcej mają jej warzywa i owoce). Skoro wiemy jakie są źródła wody odpowiedzmy sobie teraz na pytanie – jakie jest dzienne zapotrzebowanie na wodę? Zgodnie z normami żywienia opracowanymi przez Instytut Żywności i Żywienia zapotrzebowanie na wodę wygląda następująco:
niemowlęta do 5m.ż: 100-190ml (w przeliczeniu na kilogram masy ciała), po 5m.ż 800-1000ml,
dzieci 1-3 lat: 1250ml, 4-6 lat: 1600ml, 7-10 lat: 1750ml,
chłopcy 10-12 lat: 2100ml, 13-15 lat: 2350ml, 16-18 lat: 2500ml,
dziewczęta 10-12 lat: 1900ml, 13-15 lat: 1950ml, 16-18 lat: 2000ml,
dorośli: kobiety: 2000ml, mężczyźni: 2500ml,
kobiety ciężarne: 2300ml,
kobiety karmiące: 2700ml.
Podane wartości to wartości oznaczające wystarczające spożycie (AI) na dobę.
O tym jak ważna jest dla naszego organizmu świadczą konsekwencje jej niedoboru. Gdy pijemy za mało wody lub nie uzupełniamy niedoborów wody spowodowanych stosowaniem diuretyków, czy obfitym poceniem mamy do czynienia z odwodnieniem hipertonicznym. Woda przemieszcza się z komórki do przestrzeni pozakomórkowych, przez co maleje ilość wody wewnątrzkomórkowej. Pojawiają się, m.in. wzmożone pragnienie, osłabienie, zaburzenia koordynacji ruchów, suchość jamy ustnej, rozdrażnienie. Inną sytuacją jest odwodnienie hipotoniczne, pojawiające się w sytuacji, gdy podczas, np. wymiotów lub biegunek straty elektrolitów w porównaniu do strat wody są większe. O tym, że mamy do czynienia z tego typu odwodnieniem świadczy pojawienie się, m.in. obrzęków, obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, nudności, wymioty, osłabienie. Trzecim typem odwodnienia jest odwodnienie izotoniczne, gdy tracimy tyle samo wody, co elektrolitów. Jego objawami są, m.in. przyspieszenie akcji serca, obniżenie ciśnienia tętniczego oraz skąpomocz.
Czytaj: Odwodnienie organizmu - co powinieneś o nim wiedzieć?