GATUNEK HERBAT A WARTOŚCI ODŻYWCZE - LIŚCIASTY ŁYK ZDROWIA

Chiny to stolica herbaty, miejsce, gdzie parzenie i picie herbaty to prawdziwy rytuał.  W Polsce herbata pojawiła się znacznie później niż w Chinach i szybko zyskała dużą popularność. Choć w Polsce picie herbaty nie jest tak celebrowane jak w Chinach, to warto wiedzieć jaki jeszcze gatunek herbat oprócz czarnej możemy spotkać na rynku i co kryje się w filiżance herbaty.

CO KRYJE W SOBIE FILIŻANKA HERBATY?

Herbata to napój o niepowtarzalny smaku i aromacie, a także źródło wielu związków wpływających na nasze zdrowie. Z pewnością wszystkich ucieszy fakt, że herbata o ile nie jest słodzona nie dostarcza nam kcal. Dużym plusem herbaty jest również fakt, że jest źródłem cennych polifenoli, których ilość zależy od różnych czynników, m.in. ważny jest gatunek herbaty. Najsilniejsze działanie antyoksydacyjne wykazują katechiny znajdujące się w herbacie zielonej (czytaj: Zwalcz wolne rodniki dużymi wartościami ORAC). Oprócz polifenoli herbata dostarcza pewnych ilości kofeiny - 240 ml herbaty czarnej zawiera przeciętnie 50 mg kofeiny natomiast 240 ml herbaty zielonej to około 30 mg kofeiny. Ilość kofeiny w herbacie zależy od długości parzenia - im dłuższy czas parzenia, tym większa zawartość kofeiny. Jest to jednak znacznie mniejsza ilość niż w przypadku kawy dlatego herbata nie ma tak silnych właściwości pobudzających. Pomimo tego, że herbata zawiera mniej kofeiny niż kawa to picie jej w dużych ilościach (szczególnie długo parzonej) może dawać objawy spowodowane nadmiarem kofeiny  (nerwowość, drżenie mięśni, bóle głowy). Inną kwestią jest zawartość szczawianów w herbacie. Tworzą one nierozpuszczalne sole ze składnikami mineralnymi utrudniając ich wchłanianie w przewodzie pokarmowym. Herbata zmniejsza wchłanianie żelaza oraz wapnia, dlatego nie powinno się popijać herbatą posiłków bogatych w te pierwiastki. Choć herbata może zmniejszać wchłanianie żelaza i wapnia, to z drugiej strony dostarcza, m.in. fluoru, manganu, chromu i cynku. Jeśli chcemy w pełni delektować się zarówno smakiem, jak i walorami zdrowotnymi herbaty warto wziąć pod uwagę te dwa fakty i podobnie jak ze wszystkim zachować zdrowy umiar.

PRZEGLĄD HERBAT: CZARNA, ZIELONA, CZERWONA I BIAŁA

Herbata to napar przygotowywany z liści lub pąków rośliny z rodzaju Camellia dlatego myli się ten, kto myśli, że każdy gatunek herbaty to liście innej rośliny.

CZARNA HERBATA

Liście herbaty czarnej są poddawane całkowitej fermentacji, co sprawia, że charakteryzuje się ona mniejszymi walorami zdrowotnymi w porównaniu do herbat powstających z liści niefermentowanych, bądź poddanych częściowej fermentacji. Czarna herbata zawiera więcej kofeiny niż inne gatunki herbat dlatego wykazuje działanie pobudzające (nie jest to jednak tak silne działanie, jak w przypadku kawy). Napój pobudza wydzielanie enzymów trawiennych dlatego nie jest zalecana osobom, u których stwierdzono stan zapalny w obrębie przewodu pokarmowego. Ze względu na zawartość polifenoli herbata czarna prawdopodobnie zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia, m.in. dzięki temu, że obniża poziom cholesterolu LDL. Nieznacznie wpływa również na obniżenie ciśnienia tętniczego (średnio o 2-3mmHg).

Zobacz również: Stan zapalny - 10 produktów, które z nim walczą

HERBATA ZIELONA

Herbata zielona powstaje z liści poddawanych jedynie procesowi suszenia. Dzięki temu, że liście nie poddawane są fermentacji zachowują więcej cennych składników, m.in. polifenoli. Herbata zielona to dobre źródło przeciwutleniaczy, które mogą zmniejszać ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia (obniżają poziom cholesterolu LDL), a także wybranych chorób nowotworowych (m.in. nowotworu piersi). Coraz częściej mówi się również o tym, że picie herbaty zielonej może nieznacznie obniżać ryzyko rozwoju choroby Parkinsona, co również związane jest z obecnością polifenoli.

CZERWONA HERBATA (PU-ERH): HERBATA NA ODCHUDZANIE?

Liście herbaty czerwonej tuż po zbiorze poddawane są częściowej fermentacji, a następnie leżakują od 3 do 60 lat! Czerwona herbata nazywana jest potocznie „spalaczem tłuszczu”, choć do tej pory nie ma wystarczających dowodów na to, by nadawać jej taką nazwę. Faktem jest, że zawiera kofeinę, która przyspiesza metabolizm jednak jest to niewielka ilość. Na uwagę zasługuje raczej fakt, że dostarcza magnezu, cynku, selenu, manganu, miedzi, witaminy C, a także przeciwutleniaczy.

BIAŁA HERBATA

Produkowana jest z młodych pączków, które nie są poddawane fermentacji. Badań dotyczących właściwości herbaty białej jest znacznie mniej niż w przypadku herbaty zielonej jednak mówi się, że może zawierać ona nawet dwa razy więcej przeciwutleniaczy. Na plus zasługuje również fakt, że jest dobrym źródłem witaminy C. Biała herbata zawiera także dużo kofeiny, co sprawia, że jest napojem dobrym zarówno w zimę jak i w lato. Pita na gorąco, w zimowe dni będzie dobrym źródłem witaminy C wzmacniającej odporność, natomiast w ciągu lata może być świetnym orzeźwiającym napojem. Oprócz witaminy C i przeciwutleniaczy herbata biała dostarcza witamin z grupy B, żelaza, selenu, potasu, czy magnezu (zobacz: Jak opóźnić proces starzenia? - zatrzymać czas dietą) .

Przeczytaj o:

Herbata Yerba Mate - co na o dietetyk?

Czystek - pić czy nie?