JEDNONIENASYCONE KWASY TŁUSZCZOWE- KORZYŚCI DLA ZDROWIA
W przeciągu ostatnich lat pojawiły się liczne wyniki badań sugerujące, iż jednonienasycone kwasy tłuszczowe (MUFA - Monounsaturated fatty acids), mogą odgrywać ważną rolę w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych. Czy to prawda? Chcesz dowiedzieć się w jakich produktach znajdują się wyżej wspomniane kwasy tłuszczowe? Może warto zastąpić nimi w swojej diecie nasycone kwasy tłuszczowe?
JAKIE KWASY TŁUSZCZOWE KRYJĄ SIĘ POD SKRÓTEM MUFA?
Do kwasów tłuszczowych jednonienasyconych, zaliczamy:
kwas krotonowy
kwas palmitooleinowy
oleinowy
elaidynowy
erukowy
cetolowy
nerwonowy
Dietetycy zwracają największą uwagę na kwas oleinowy, palmitooleinowy i erukowy.
JEDNONIENASYCONE KWASY TŁUSZCZOWE - ŹRÓDŁA W DIECIE
Oto przykładowe źródła MUFA w diecie:
oliwki - można dodawać je do sałatek,
orzechy laskowe - można zjadać je w formie przekąski, dodawać do sałatek lub koktajli,
pistacje,
migdały,
orzeszki ziemne,
awokado - w diecie może posłużyć nam do smarowania pieczywa, jako dodatek do sałatek, czy pasta do pieczywa. Możemy również z niego przygotować smaczny deser,
oleje z wyżej wymienionych produktów,
olej rzepakowy z pierwszego tłoczenia - można wykorzystywać go do polewania pieczywa, sałatek, surówek, do przygotowania past do pieczywa.
żółtko jaj.
Czytaj również: Czy orzechy są zdrowe? - orzechy i ich wartość odżywcza
WŁAŚCIWOŚCI PROZDROWOTNE MUFA
MUFA pod względem, budowy chemicznej charakteryzują się, występowaniem tylko jednego wiązania podwójnego w swoim łańcuchu, jak np. popularny kwas oleinowy (należący do omega-9), którego duże ilości znajdują się w oliwie z pierwszego tłoczenia. Jak wskazują niektóre publikacje naukowe, jednonienasycone kwasy tłuszczowe, a przede wszystkim wyżej wspomniany, m.in.:
może zmniejszać ryzyko rozwoju miażdżycy tętnic,
wyniki niektórych badań naukowych sugerują, że kwas oleinowy może przyczyniać się do obniżenia frakcji LDL i zarazem zwiększać frakcję HDL.
Za jeden z dowodów, poświadczających korzystne działanie na zdrowie człowieka, jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, uznaje się fakt, że w obszarze basenu Morza Śródziemnego obserwuje się wśród mieszkańców, małą liczbę osób cierpiących na schorzenia układu sercowo-naczyniowego (chorobę wieńcową, miażdżycę, nadciśnienie tętnicze).
Jednak, wczytując się w normy żywienia dla populacji polskiej, pod redakcją prof. dr hab. med. Mirosława Jarosza zauważymy informacje o tym, iż jednonienasycone kwasy tłuszczowe nie wpływają na obniżenie frakcji LDL w surowicy krwi. Chociaż, autor nie neguje, że przyjmowane wraz z pożywieniem, mogą zwiększać szansę na wzrost frakcji HDL w surowicy krwi.
Dodatkowo, autor dodaje, że z racji braku wyników badań jednoznacznie wskazujących na korzystne działanie MUFA w profilaktyce chorób dietozależnych, nie zalicza się ich do niezbędnych składników żywności. W związku z czym dla MUFA nie ustalono wartości referencyjnego spożycia (DRV - ang. Dietary Reference Value).
Chociaż, w literaturze, do dziś można znaleźć także informacje o tym, że kwas oleinowy jest warunkowo zaliczany do grupy Niezbędnych Nienasyconych Kwasów Tłuszczowych. Jest on głównym przedstawicielem kwasów z grupy omega-9. Co prawda nasz organizm posiada enzymy, które są pomocne w jego syntezie z kwasów omega -3 i omega -6. To jednak, przyjmowanie MUFA wraz z pokarmem, przez osoby w wieku podeszłym i/lub ze schorzeniami wątroby, może dla nich okazać się korzystne pod kątem zdrowotnym, ponieważ synteza tych kwasów mogła u nich zostać zaburzona. Z drugiej strony pojawiają się informacje o tym, że kwas oleinowy wraz wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi omega -6, u kobiet w wieku postmenoapuzalnym, może zwiększać ryzyko rozwoju nowotworu piersi.
Zobacz również wpis: Mniej znane oleje roślinne
WARTO WIEDZIEĆ…
Czym są kwasy tłuszczowe z rodziny omega-9? Są to nienasycone kwasy tłuszczowe, u których ostatnie wiązanie podwójne pomiędzy atomami węgla, znajduje się przy dziewiątym od końca atomie węgla łańcucha węglowego. Zalicza się do nich, m.in. wcześniej wspomniany kwas oleinowy, ale także erukowy i nerwonowy.
Z całą pewnością warto śledzić dalsze doniesienia naukowe dotyczące tematu MUFA i ich wpływu na ludzki organizm. Obecnie zdania na ten temat są podzielone.
PIŚMIENNICTWO:
Moreno J.J., Mitjavila M.T.: The degree of unsaturation of dietary fatty acids and the development of atherosclerosis (review). J. Nutr. Biochem. 2003, 14, 182.
Thandapilly SJ. Et al. Canola oil rich in oleic acid improves diastolic heart function in diet-induced obese rats. J Physiol Sci. 2016 Dec 1.
Tejada S. et al. Cardioprotective effects of the polyphenol hydroxytyrosol from olive oil. Curr Drug Targets. 2016 Oct 5.
Mata P., Varela O., Alonso R. i wsp.: Monounsaturated and ployunsaturated n-6 fatty acid-enriched diets modify LDL oxidation and decrease human coronary smooth muscle cell DNA synthesis. Arteriosclerosis Thrombosis and Vascular Biology, 1997, 17, 2088.
http://www.izz.waw.pl/pl/eufic?id=110
Valeria Pala. Erythrocyte Membrane Fatty Acids and Subsequent Breast Cancer: a Prospective Italian Study. „Journal of the National Cancer Institute (JNCI)”, s. 1088-1095, 2001. Oxford University Press. 1460-2105 (ang.).
http://www.izz.waw.pl/attachments/article/33/NormyZywieniaNowelizacjaIZZ2012.pdf