FLORA BAKTERYJNA JELIT A DIETA
Flora bakteryjna jelit jest bardzo powiązana z trybem życia jaki prowadzimy, a szczególnie z dietą. Jest ona szczególnie ważna w dysfunkcjach jelit jak np. wzdęcia (więcej przeczytasz w tekście "Wzdęcia - skąd się biorą i jak im zaradzić?"), czy Zespół Jelita Drażliwego, nazywany skrótem IBS (więcej we wpisie LOW FODMAP - dwufazowa dieta łagodząca objawy IBS). Naukowcy do niedawna twierdzili, że przewód pokarmowy człowieka na samym początku jest jałowy, a do jego kolonizacji dochodzi z chwilą przyjścia na świat, dlatego też tak ważne jest w jaki sposób dziecko zostanie urodzone, co później wiąże się m.in. z funkcjonowaniem układu immunologicznego człowieka. Jednak obecnie pojawiają się nowe głosy w tej sprawie. Coraz więcej doniesień naukowych wskazuje, iż środowisko wewnątrzmaciczne kobiety ciężarnej fizjologicznie także nie należy do sterylnych. W związku z czym można domniemać, że w pewien sposób oddziałuje na rozwijające się dziecko jeszcze na długo przed narodzinami. To jakimi koloniami bakterii oraz innych mikroorganizmów zostanie zasiedlony nasz przewód pokarmowy jest niezwykle istotne nie tylko dla funkcjonowania naszej odporności, ale jak się okazuj może to także oddziaływać na nasze samopoczucie, masę ciała, czy występowanie innych jednostek chorobowych. Niestety nie mamy wpływu na to w jaki sposób zostaliśmy urodzeni (czy w sposób naturalny, czy poprzez cesarskie cięcie). Jednak pozostaje nam możliwość „ochrony” naszej mikrobioty jelitowej, o której ostatnio tyle się mówi, poprzez zadbanie o higieniczny tryb życia.
Zobacz również: Joga a Zespół Jelita Drażliwego
CO NISZCZY NASZĄ FLORĘ BAKTERYJNĄ?
Nasza wiedza na temat mikroorganizmów zasiedlających jelita człowieka i ich roli w utrzymaniu zdrowia nadal się rozwija. Flora bakteryjna jelit liczy sobie około 100 bilionów bakterii, a w samym jelicie grubym wyróżniamy kilkaset gatunków. Układ jakościowy oraz ilościowy bakterii i grzybów bytujących w jelitach człowieka, może ulec zmianie na skutek działania wielu czynników, m.in.:
Niewłaściwa dieta, bogata w tzw. „śmieciowe jedzenie”, produkty bardzo przetworzone, bogate w konserwanty, kwasy tłuszczowe typu trans, cukry proste, mała ilość błonnika pokarmowego, zanieczyszczenia w żywności.
Stres, brak czasu na odpoczynek i relaks. Niewłaściwa liczba godzin snu, ciągłe „nadwyrężanie” już zmęczonego naszym ciągłym pędem ciała.
Przede wszystkim nadużywanie antybiotyków!
Używki (alkohol, papierosy).
Niski poziom aktywności fizycznej, brak ruchu.
Zanieczyszczenia środowiska.
JAK ODBUDOWAĆ FLORĘ BAKTERYJNĄ JELIT?
Stosując PROBIOTYKI - „Żywe mikroorganizmy, które podawane w odpowiednich ilościach wywierają korzystne skutki zdrowotne” – możemy znaleźć je w formie suplementu zakupionego w aptece lub w żywności np. fermentowanych produktach mlecznych (maślanka, kefir, niektóre jogurty naturalne), ogórkach i kapuście kiszonej, produktach wzbogacanych w bakterie wykazujące właściwości probiotyczne. Przykłady szczepów wykorzystywanych w produkcji żywności: Lactobacillus plantarum 299V, Lactobacillus acidophilus LA-5, Lactobacillus casei Shirota, Bifidobacterium breve Yakult, Saccharomyces cerevisiae. Nie daj się zwieść! Sięgając po produkt mleczny fermentowany, z myślą o probiotykach, sprawdź na opakowaniu czy są wyszczególnione na nim odpowiednie nazwy szczepów bakterii, nie wystarczy sama nazwa „żywe kultury bakterii mlekowych”! O probiotykach przeczytasz we wpisie " Probiotyki a zdrowie"
Stosując PREBIOTYKI - substancje jakie są naturalnie obecne, bądź celowo wprowadzane do produktu spożywczego w celu pobudzenia rozwoju dobrych dla naszego organizmu mikroorganizmów bytujących w przewodzie pokarmowym. Dzięki czemu pozytywnie oddziałują na nasze zdrowie. Do naturalnych prebiotyków można zaliczyć, m.in. banana, cebulę i czosnek, szparagi, topinambur, korzeń cykorii, karczochy, por i otręby pszenne. Przeczytaj o prebiotykach we wpisie " Prebiotyki - naturalne źródła w diecie" i " Prebiotyki - pożywka dla bakterii jelitowych"
Zobacz również: Dobry probiotyk - jak go rozpoznać?
Jeżeli chcemy sięgnąć po suplement diety będący połączeniem probiotyków i prebiotyków, powinniśmy pytać w aptekach o SYNBIOTYKI.
Nie nadużywanie antybiotyków, szukanie wcześniej innych możliwości leczenia, przy konsultacji z lekarzem. Stosowanie ziół działających immunostymulująco, np. jeżówki, dziewanny lub bzu czarnego. „Lepiej zapobiegać, niż leczyć”. Warto zadbać o swoje zdrowie/odporność, chociażby poprzez zmianę diety. Jeżeli często chorujesz i kilka razy w roku dopada Cię przeziębienie, porozmawiaj nie tylko z lekarzem, ale także z dietetykiem. Może wystarczy zmiana w twoich dotychczasowych nawykach żywieniowych by twój organizm lepiej „pracował” i potrafił siebie lepiej obronić.
Znajdując chwilę na relaks i odprężenie oraz odpowiednią liczbę godzin snu (od 7 do 8 godzin).
Zwiększając poziom aktywności fizycznej (chociaż 30 minut spaceru każdego dnia).
Rezygnując lub ograniczając stosowanie używek.
Włączając do diety produkty świeże, jak najmniej przetworzone, bogate w witaminy i składniki mineralne oraz błonnik pokarmowy (czytaj: Błonnik pokarmowy w roli głównej - dobry nie tylko na odchudzanie), np. warzywa, owoce, ziarna i orzechy, otręby, produkty pełnoziarniste. Dodatkowo warto zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu.
Zobacz również: Grzybek tybetański, czyli jak zrobić kefir w domowych warunkach
PIŚMIENNICTWO:
Zychowicz C., Cieplińska T.: Czy polskie probiotyki wywodzą się z Olsztyna? Pediatria Współczesna, 2002, 4/1, 89
Neish A.S.: Microbes in gastrointestinal health and disease. Rev. Bas. Clin. Gastroenterol., 2009, 136, 65-80
Parker R.B.: Probiotics, the other half of the antibiotic story. Anim. Nutr. Health, 1974, 29, 4–8.
Schrezenmeir J., de Vrese M.: Probiotics, prebiotics and synbiotics-approaching a definition. Am. J. Clin. Nutr., 2001, 73, 361S-364S
Smetanski R.: Sfermentowane napoje mleczne. Dział Wydawnictw Społem