• Kategorie
Dietetyk w służbie zdrowia
Data publikacji: Aug. 2, 2016

Dietetyk w służbie zdrowia- ważny członek zespołu terapeutycznego
 

Placówki opieki medycznej są podstawą zapoczątkowania programów interwencyjnych, mających na celu zwiększenie świadomości społeczeństwa w zakresie prawidłowego sposobu żywienia, interwencji leczniczych w przypadku nadwagi i otyłości oraz popularyzowania zwiększonej aktywności fizycznej. Wiedza i umiejętności współczesnego dietetyka są unikalne, co sprawia, że dietetyk jest ważnym i potrzebnym członkiem zespołu terapeutycznego w leczeniu pacjentów przebywających w szpitalu.  
 

Dietetyk - zadania
 

Do zadań dietetyka należą prace, które  bardzo często wykonywane są przez osoby nie mające takich kwalifikacji:
 

ocena stanu odżywienia, sposobu żywienia i zapotrzebowania na makro- i mikroskładniki odżywcze pacjentów,

rozpoznawanie, zapobieganie i leczenie niedożywienia, w tym niedożywienia szpitalnego, a także nadwagi i otyłości,

planowanie i wdrażanie opartego na podstawach naukowych żywienia indywidualnego, zbiorowego i leczniczego dla zróżnicowanych pod względem wieku, zawodu oraz warunków życia grup ludności,

profilaktyka i leczenie dietetyczne chorób żywieniowozależnych,

stosowanie żywienia klinicznego z wykorzystaniem diet naturalnych oraz produktów leczniczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego w leczeniu chorób przebiegających z niedożywieniem lub powstających na tle wadliwego żywienia i konsekwencji chorób,

prowadzenie oświaty zdrowotnej w zakresie zasad prawidłowego żywienia (edukacja żywieniowa),

prowadzenie dokumentacji dotyczącej żywienia pacjentów,

ustalenie diety i nadzór nad realizacją jej założeń,

kształtowanie prawidłowych zachowań żywieniowych ze szczególnym uwzględnieniem wyboru odpowiednich produktów, planowania posiłków i zastosowania właściwej technologii sporządzania potraw.
 

Dietetyk – ważny członek zespołu
 

Dietetyk - tworząc zespół razem z lekarzem, psychologiem, rehabilitantem, pielęgniarką - może wiele osiągnąć w zmniejszeniu ryzyka powikłań oraz występowania chorób niezakaźnych i poprawie stanu odżywienia. Tymczasem badania prowadzone na świecie i w Polsce, wykazują, że niedożywienie pogłębia się lub rozwija u wielu chorych w trakcie hospitalizacji. Ryzyko niedożywienia witaminowego stwierdza się u ponad połowy chorych przyjmowanych do szpitala, przy tym najczęściej występuje niedobór witaminy C oraz kwasu foliowego. Natomiast podczas kontroli 11 dekadowych jadłospisów pomorskich szpitali w zakresie żywienia pacjentów w bieżącym roku wykazano zaniżoną wartość energetyczną całodziennej racji pokarmowej, zaniżoną ilość wapnia i witaminy C w diecie oraz średnią zawartość soli w posiłku obiadowym na osobę w ilości 7,4g.  
 

Dietetyk – rola kwalifikacji
 

Podstawowym warunkiem prawidłowej realizacji żywienia jest istnienie i odpowiednie usytuowanie bloku żywienia i kuchenek oddziałowych w strukturze organizacyjnej oraz nadanie właściwej rangi problematyce żywienia zbiorowego pacjentów. Rozpatrując kwestie zasobów ludzkich należy mieć na uwadze obecność pracownika z odpowiednimi kwalifikacjami, umiejętnościami zawodowymi, a zarazem systematycznie podnoszącego swoją wiedzę. Taką osobą jest właśnie dietetyk. Już w roku 1968 zostały powołane wojewódzkie zakłady dietetyczne w celu szkolenia dietetyków oraz kontroli organizacji żywienia w służbie zdrowia. Wtedy  proponowano zatrudnienie jednego dietetyka na osiemdziesiąt łóżek szpitalnych, z obowiązkiem wyłączenia tych etatów z ogólnej puli etatów pielęgniarskich. W ponad 80% krajów Unii Europejskiej zawód dietetyka uregulowany jest prawnie. W Polsce niestety takich regulacji prawnych nie ma, choć ich wprowadzenie znacząco poprawiłoby system opieki zdrowotnej w zakresie żywienia. Z danych Centrum Systemów Informacyjnych Służby Zdrowia z 2005 roku wynika, że dietetycy byli zatrudnieni w 711 z 2193 (32%) publicznych ZOZ  oraz 220 z 19 533 (1%) niepublicznych ZOZ. Liczba dietetyków zatrudnionych w publicznych i niepublicznych ZOZ.

Województwo Publiczne ZOZ wykształcenie Niepubliczne ZOZ wykształcenie
wyższe średnie wyższe średnie
Dolnośląskie 57 57 11 38
Kujawsko-pomorskie 36 122 2 41
Lubelskie 33 78 3 6
Lubuskie 47 20 1 4
Łódzkie 24 95 0 95
Małopolskie 33 291 8 51
Mazowieckie 130 117 17 9
Opolskie 27 26 2 3
Podkarpackie 22 117 4 20
Podlaskie 37 35 1 5
Pomorskie 37 41 2 9
Śląskie 27 253 4 30
Świętokrzyskie 20 43 1 17
Warmińsko-mazurskie 57 28 5 6
Wielkopolskie 64 100 4 7
Zachodniopomorskie 74 18 17 31
Razem 725 1441 82 372

Dietetyk odgrywa ważną rolę we wdrażaniu zaleceń dietetycznych kampanii edukacji żywieniowych, a także aktywnie uczestniczą w tworzeniu programów, projektów badawczych i publikacjach mających na celu propagowanie zdrowego stylu życia.  

Hanna Stolińska

Hanna Stolińska

Dietetyk

dr n. o zdr. Hanna Stolińska - dietetyk kliniczny, absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Pracownik Instytutu Żywności i Żywienia. Lider zadania dotyczącego nadwagi i otyłości w Szwajcarsko-Polskim Programie Współpracy. Współpracuje z osobami z problemem nadwagi i otyłości, chorób dieto zależnych oraz będących na dietach alternatywnych ze szczególnym uwzględnieniem diet roślinnych. Prowadzi …