NADCIŚNIENIE TĘTNICZE
Nadciśnienie tętnicze to choroba dotykająca osób w różnym wieku. Często współtowarzyszy takim jednostkom chorobowym, jak: otyłość, cukrzyca. Przez wielu określane „chorobą nadciśnieniową”, „hipertensją”. To przewlekłe schorzenie dotyczące funkcjonowania układu krążenia. U pacjentów z nadciśnieniem obserwuje się przez cały czas lub w sposób okresowy - podwyższone wartości ciśnienia tętniczego krwi.
NADCIŚNIENIE TĘTNICZE – JAKIE OBJAWY POWINNY NAS NIEPOKOIĆ ?
Podczas pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, aparat wskaże wartości dla ciśnienia skurczowego – równe lub wyższe niż 140 mm HG oraz/lub dla ciśnienia rozkurczowego 90 mm Hg. Pomiar powinno wykonać się dwukrotnie, jeżeli średnie wartości będą wskazywały wyżej podane należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.
WAŻNE! Norma to <120/80 mm Hg (ciśnienie optymalne), oraz 120 – 129/80 – 84 mm Hg (ciśnienie prawidłowe).
Nadciśnienie tętnicze może objawiać się m.in. nadmierną pobudliwością, szumem w uszach, bólami oraz zawrotami głowy – najczęściej pojawiają się rano i u dużej liczby osób występują w postaci pulsującego bólu odczuwalnego w okolicy między oczami, a także w niektórych przypadkach w części potylicznej, nudności, pojawiającym się zaczerwienieniem twarzy, szyi oraz klatki piersiowej, przyspieszoną akcją serca, uczuciem kołatania oraz niepokoju związanego z objawami.
Zobacz również: Produkty przyprawiające o ból głowy - na co uważać przy migrenach
NA JAKI RODZAJ NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO CIERPISZ? POZNAJ PRZYCZYNY
Nadciśnienie tętnicze to ogólna nazwa, możemy wyróżnić osoby cierpiące na:
Nadciśnienie tętnicze pierwotne – jest to najczęściej diagnozowane nadciśnienie tętnicze, dotyka ponad 90% osób badanych. Przez lekarzy określane samoistnym, nie można ustalić przyczyn jego pojawienia się.
Nadciśnienie tętnicze wtórne – rzadko diagnozowane. Najczęściej to objaw występującej już jednostki chorobowej np. zwężenie tętniczki nerkowej. Specjaliści uważają je za wyjątkowo niebezpieczne, zagrażające zdrowiu człowieka.
Wysokie wartości ciśnienia wynikające z tzw. syndromu „białego fartucha” - w ten sposób określa się sytuację, w której wyniki pomiarów wartości ciśnienia tętniczego są wysokie i budzą zastrzeżenia w gabinecie lekarskim, a gdy pacjent dokonuje samodzielnych pomiarów w domu – są zgodne z normą.
WARTO KONTROLOWAĆ CIŚNIENIE TĘTNICZE KRWI! NIE ZWLEKAJ!
Obecnie możemy skorzystać z bezpłatnych pomiarów ciśnienia krwi w większości aptek. Aparaty do pomiaru ciśnienia są dostępne dla każdego, z łatwością można je zakupić przez internet w sklepie medycznym lub aptece. Warto kontrolować swoje wartości ciśnienia tętniczego krwi, dzięki temu można w porę zapobiec rozwojowi choroby i jej powikłaniom, np.:
Tętniaki
Zawał mięśnia sercowego
Niewydolność serca
Uszkodzenia siatkówki oka
NADCIŚNIENIE TĘTNICZE – LECZENIE I DIETA – TO PODSTAWA!
Konsultacja z lekarzem, w razie potrzeby dobranie odpowiedniej formy terapii – w postaci środków farmakologicznych, np. leki o działaniu moczopędnym, beta adrenolityki, antagoniści wapnia lub leczenie choroby wywołującej wysokie wartości ciśnienia tętniczego krwi.
UWAGA! Warto zapytać lekarza o możliwe interakcje przyjmowanych leków z pożywieniem lub innymi środkami farmakologicznymi.
CENNE WSKAZÓWKI!
Leki popijaj wodą niegazowaną.
Nie popijaj leków kawą/herbatą/mlekiem/sokiem (szczególnie grejpfrutowym).
Zażywając leki na nadciśnienie tętnicze, lepiej unikaj grejpfrutów, jeżeli jednak nie możesz się im oprzeć, zachowaj minimum 6h odstęp pomiędzy zażyciem leku a zjedzeniem grejpfruta – unikniesz w ten sposób niebezpiecznych interakcji!
Osoby stosujące leki na nadciśnienie nie powinny zażywać preparatów z żeń-szeniem, który może osłabiać lub niwelować ich działanie.
Konsultacja z dietetykiem – dobranie indywidualnego programu żywieniowego uwzględniającego jednostki chorobowej (nadciśnienie tętnicze i inne dolegliwości), poziom aktywności fizycznej, stan fizjologiczny, preferencje smakowe…Specjalistę możesz znaleźć przez wyszukiwarkę dietetyków .
Zmiana stylu życia – kilka pomocnych wskazówek:
Ograniczenie spożycia soli do 5 gramów na dobę (tj. około 1 łyżki)
Zobacz również: Nadmiar sodu w diecie - ukryta sól
Czy wiesz, że wprowadzenie tego zdrowego nawyku, w dłuższej perspektywie czasu pozwala na obniżenie ciśnienie skurczowego nawet o 6 mm Hg!?
Jeżeli lekarz i dietetyk stwierdzi, że jest taka potrzeba to warto zwiększyć spożycie potasu – „u osób z prawidłową czynnością nerek na poziomie 3,5 grama powoduje średnie obniżenie ciśnienia skurczowego o 4,4 mm Hg i rozkurczowego o 2,5 mm Hg”. Warzywa (np. ziemniaki, pomidory), owoce (np. suszone morele, banany) obfitują w ten składnik.
Zadbaj o to, by w Twoim jadłospisie pojawiały się tłuszcze roślinne (np. olej lniany, oliwa z oliwek), ogranicz spożycie mięsa czerwonego, produktów pochodzenia zwierzęcego obfitujących w tłuszcz.
Staraj się ograniczyć cukier prosty w diecie!
Rezygnacja z palenia papierosów!
Zadbanie o aktywność fizyczną każdego dnia – dostosowaną do możliwości zdrowotnych. Warto wcześniej skonsultować z lekarzem/fizjoterapeutą/trenerem – jakie ćwiczenia będą dla Ciebie najlepsze.
Wysypianie się! Zadbaj o swój sen, staraj się spać ok. 7-8h.
Zadbaj o relaks, unikaj stresujących sytuacji, korzystaj z metod pomagających wyciszyć organizm.
Są to ogólne wskazówki, ponieważ oprócz nadciśnienia tętniczego, które samo w sobie może być różnego rodzaju, często trzeba leczyć także inne dolegliwości współwystępujące. Wielu pacjentów z nadciśnieniem tętniczym zmaga się z otyłością, cukrzycą. Niektórzy narzekają na zgagę/refluks, problemy z błoną śluzową żołądka/ wypróżnieniami, ostatnio często występujące nietolerancje pokarmowe. Pod uwagę trzeba też wziąć przyjmowane leki i możliwe interakcje między lekiem a żywnością– dlatego warto wybrać się do specjalisty, który holistycznie spojrzy na nasz problem, nie koncentrując się tylko na jednym czynniku.
Zobacz również: Przyczyny otyłości - odrzuć wymówki na bok
Piśmiennictwo:
Hoffman P i wsp.: Atlas nadciśnienia tętniczego. Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
Januszewicz W, Grodzicki T: Stare i nowe elementy mozaiki Page´a w patogenezie nadciśnienia tętniczego. Nadciśnienie Tętnicze 2003; 7: 191-195.
Kannel WB: Update on hypertension as a cardiovascular risk factor [W:] Manual of hypertension (red.) G. Mancia, J. Chalmers, S. Julius i wsp. Churchill Livingstone 2002.
Zdrojewski T et al.: Epidemiologia nadciśnienia tętniczego w Polsce. Podsumowanie badań wykonywanych w ramach Narodowego Programu POLKARD w latach 2002-2007. Terapia 2008; (211-212), 6-9.
Januszewicz A: Nadciśnienie tętnicze, zarys patogenezy, diagnostyki i leczenia. Medycyna Praktyczna, Kraków 2007.