ZAMIENNIKI CUKRU, CZYLI ZDROWE POMYSŁY NA SŁODKĄ PRZYJEMNOŚĆ

O cukrze rafinowanym ciężko jest powiedzieć coś dobrego. Nie bez powodu nazywany jest „cichym zabójcą”, „białą śmiercią”, czy „słodką trucizną”. Rosnąca świadomość na temat negatywnego działania cukru rafinowanego na nasze zdrowie sprawia, że coraz częściej zastanawiamy się jak zastąpić cukier w diecie. Na szczęście lista, na której znajdują się zdrowsze zamienniki cukru robi się coraz dłuższa!

Zobacz: Uzależnienie od cukru: jak sobie z nim poradzić?

STEWIA – 100% NATURY I 0 KCAL

Stewia rebaudiana to najsłodszy gatunek spośród 200 odmian tej paragwajskiej rośliny. Słodką częścią stewii są jej liście zawierające glikozydy stewiolowe. Są one nawet 300 razy słodsze od znanego nam cukru białego!
 

Zalety stewii:

- ma 0 kcal,

- jest całkowicie naturalnym zamiennikiem cukru,

- nie podnosi poziomu glukozy we krwi (bardzo ważna informacja dla diabetyków!),

- nie przyczynia się do powstawania próchnicy zębów,

- jest bezpieczna dla osób chorujących na fenyloketonurię,

- jest odporna na działanie wysokich temperatur (do 200 ºC), co oznacza, że może być stosowana przy przygotowywaniu gorących potraw.
 

Wady stewii:

- nie nadaje się do wypieków powyżej  200 ºC

- Jak widać lista zalet stewii jest długa natomiast wad praktycznie brak. Stewia to 100% natury i 0 kcal, ale...pod warunkiem, że kupując ją uważnie czytamy skład! Zdarza się, że producenci chcąc zwiększyć objętość stewii dodają do niej maltodekstryny! Zabieg ten sprawia, że rośnie nie tylko kaloryczność stewii, ale także jej indeks glikemiczny (zobacz: Indeks glikemiczny - co to jest?)

EGZOTYCZNY ZAMIENNIK CUKRU, CZYLI CUKIER KOKOSOWY

Egzotyczny zamiennik cukru, czyli cukier kokosowy wbrew pozorom nie jest pozyskiwany z kokosa, lecz z naciętych pąków kwiatowych palmy! Wygląd cukru kokosowego jest mniej egzotyczny niż jego pochodzenie, ponieważ sprzedawany jest pod postacią kostek, granulek lub płynu.
 

Zalety cukru kokosowego:

- posiada niski indeks glikemiczny (35), co sprawia, że nie wywołuje nagłych skoków poziomu glukozy we krwi (bardzo ważna informacja dla diabetyków),

- dostarcza składników mineralnych (wapnia, fosforu, cynku, żelaza, miedzi) oraz witamin (z grupy B oraz witaminy C),

- zawiera antyoksydanty,

- nie jest poddawany rafinacji i wybielaniu.
 

Wady cukru kokosowego:

- nie ma znaczącej różnicy w kaloryczności białego cukru i cukru kokosowego w związku z czym powinien on być stosowany z umiarem,

- Warto również zaznaczyć, że cukier kokosowy nadaje potrawom kokosowo - karmelowy posmak. Przez niektóre osoby może być to traktowane jako jego zaleta jednak brak neutralności w smaku sprawia, że nie będzie on odpowiednim dodatkiem do wszystkich potraw.

SYROP KLONOWY

Lista pt. "Zdrowe zamienniki cukru" znalazła miejsce dla takiego produktu jak syrop klonowy. Jak wskazuje jego nazwa pozyskiwany jest z pnia klonu. Choć wielu z nas kojarzy się z syropem spływającym po naleśnikach to warto przyjrzeć się mu bliżej i przekonać się, że oprócz naleśników nadaje się do wielu innych potraw.
 

Zalety syropu klonowego:

- zawiera duże ilości polifenoli o właściwościach przeciwnowotworowych, przeciwzapalnych i przeciwbakteryjnych (zobacz: Stan zapalny - Top 10 produktów, które z nim walczą),

- jest źródłem składników mineralnych (manganu, cynku i magnezu) oraz witamin (głównie witaminy B2),

- jest naturalnym zamiennikiem cukru nie zawierającym sztucznych dodatków, pozyskiwanym jedynie w wyniku odparowania wody i filtracji.
 

Wady syropu klonowego:

- zawiera duże ilości fruktozy (52-75%), której wysokie spożycie zwiększa ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia, niekorzystnych zmian profilu lipidowego, insulinooporności.

- nie powinien być stosowany przez diabetyków, w przypadku kandydozy, u osób z nietolerancją fruktozy oraz osób z nadwagą i otyłością.

CO ZAMIAST CUKRU? POLIOLE!

Poliole to alkohole cukrowe, które coraz częściej dodawane są jako zamienniki cukru. Ze względu na właściwości na uwagę zasługują dwa związki z tej grupy - erytrol i ksylitol.

ERYTROL (E968)

Erytrol to alkohol cukrowy, który w produktach kryje się pod symbolem E968. Jest to związek występujący naturalnie, m.in. w gruszkach, winogronach, algach, czy pyłkach kwiatowych.
 

Zalety erytrolu:

- nie podrażnia przewodu pokarmowego,
- nie przyczynia się do powstawania próchnicy zębów,
- ma bardzo niski indeks glikemiczny (bliski 0), co sprawia, że jest dobrym zamiennikiem cukru dla diabetyków,
- ma bardzo niską kaloryczność (0,2-0,4 kcal/g),
- wykazuje działanie antyoksydacyjne.
 

Wady erytrolu:

- nie nadaje się do wypieku ciast i pieczywa drożdżowego
- jest mniej słodki niż ksylitol, który również należy do polioli.

KSYLITOL (E967)

Ksylitol jako zamiennik cukru początkowo wykorzystywany był głównie w produktach dla diabetyków ze względu na to, że posiada czternaście razy niższy indeks glikemiczny niż biały cukier. Jednak lista jego zalet sprawiła, że obecnie stosowany jest nie tylko przez osoby chorujące na cukrzycę.

Zobacz również: Czy ksylitol jest zdrowy? - Cukier brzozowy pod lupą dietetyka
 

Zalety ksylitolu:

- jego metabolizm odbywa się praktycznie bez udziału insuliny,
- posiada niski indeks glikemiczny,
- dostarcza niewielkiej ilości kcal (2,4 kcal/g),
- podobnie jak miód wykazuje właściwości bakteriobójcze,
- nie powoduje próchnicy zębów oraz nie stymuluje rozwoju grzybów i drożdżaków.
 

Wady ksylitolu:

- należy stosować go z umiarem (3 łyżeczki dziennie), ponieważ spożycie większych ilości może powodować podrażnienie przewodu pokarmowego.

O substancjach słodzących możesz przeczytać więcej we wpisie: Substancje słodzące - co o nich wiemy?