BRAK APETYTU – JAK TEMU ZARADZIĆ?
Zazwyczaj martwimy się jeśli nasz apetyt jest nadmierny i jemy za dużo. Szukamy wtedy sposobów na to, by go poskromić i nie dopuścić do sytuacji, w której przybędzie nam nadprogramowych kilogramów. Nie można zaprzeczyć temu, że nadmierny apetyt to duży problem, choć z drugiej strony brak apetytu to również zmartwienie, którego nie powinniśmy bagatelizować. Jeśli cierpimy na brak apetytu zamiast cieszyć się, że jemy mniej i chudniemy powinniśmy poszukać przyczyny. Warto również poszukać sposobu na radzenie sobie z brakiem apetytu, tak by nie dopuścić do niedoborów żywieniowych.
DLACZEGO NIE CHCE MI SIĘ JEŚĆ?
Istnieje bardzo dużo przyczyn, które prowadzą do utraty apetytu i sprawiają, że przechodzimy obojętnie nawet obok naszych ulubionych potraw. Za brak apetytu odpowiadają zarówno mniej poważne czynniki, takie jak, np. intensywny trening, czy kilkudniowe przeziębienie, jak i poważne choroby. Wobec tego nie należy lekceważyć braku apetytu i poszukać jego przyczyny. Jest to sygnał od organizmu, że coś jest nie tak i choć brak apetytu nas nie boli to nie powinniśmy go ignorować! Co może powodować brak łaknienia?
Wysoka temperatura otoczenia – wpływ temperatury otoczenia na apetyt możemy zaobserwować, np. podczas wakacji, gdy zazwyczaj jemy mniej niż w trakcie zimy.
Intensywny wysiłek fizyczny.
Stres – jest to czynnik, który może zarówno pobudzać apetyt u osób, które „zajadają emocje”, ale równie dobrze może spowodować u nas brak apetytu. W wyniku stresu czujemy „ścisk w żołądku”, spowolnieniu ulega również perystaltyka jelit (czytaj: Kontroluj stres - dieta dla zabieganych).
Infekcje bakteryjne oraz wirusowe, podczas których mamy gorączkę (czytaj: Dieta dla dziecka z gorączką), czujemy się senni i osłabieni. Do tego dochodzi ból gardła, który sprawia, że przełykanie pokarmu staje się bolesne, a także zatkany nos, przez który nie czujemy zapachu i smaku spożywanych potraw (zobacz również: Rosół z kury - czy aby na pewno najlepszy sposób na infekcje?).
Brak apetytu w ciąży – kobiety ciężarne, szczególnie w początkowym okresie ciąży cierpią na nudności, a także wymioty, co sprawia, że ich apetyt ulega obniżeniu. Wyostrza się u nich również zmysł węchu, przez co zbyt intensywne zapachy mogą zniechęcać je do jedzenia (czytaj: Dieta przyszłej super mamy).
Obniżenie nastroju, depresja (czytaj: Depresja - leczenie żywieniowe).
Zaburzenia odżywiania (anoreksja; czytaj: Anoreksja - zabójcza przyjaciółka oraz Zaburzenia hormonalne w przebiegu anoreksji).
Choroby w obrębie przewodu pokarmowego: choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy, stany zapalne w obrębie błony śluzowej przełyku, żołądka lub jelit, choroby trzustki, choroby wątroby.
Nowotwory – obniżenie apetytu obserwuje się często u osób, które leczone są za pomocą chemioterapii i radioterapii. Wynika to, m.in. z faktu, że w wyniku leczenia dochodzi u nich do zaburzeń w odczuwaniu smaku i zapachu potraw.
Podeszły wiek – u osób w podeszłym wieku utrata apetytu może wynikać z zaburzeń w funkcjonowaniu ośrodka głodu, upośledzonego odczuwania smaku i zapachu potraw, czy zmniejszonej aktywności fizycznej (zobacz: Dieta dla seniorów - wskazówki od dietetyka).
Przyjmowanie niektórych leków.
Niedokrwistość – jeśli zaobserwujemy u siebie brak apetytu połączony z ogólnym zmęczeniem, bladością skóry, wypadaniem włosów, łamliwością paznokci może być to znak, że cierpimy na niedokrwistość (zobacz: Niedokrwistość megaloblastyczna).
Błędy żywieniowe – jedzenie „w biegu”, czy stołowanie się w miejscach, gdzie serwuje się wysoko przetworzoną żywność fast-food, która „zapycha” nasz żołądek może sprawić, że poczujemy się ociężali, będziemy cierpieć z powodu wzdęć, co znacznie obniży nasz apetyt.
Podjadanie kalorycznych przekąsek (i często niezdrowych!) między głównymi posiłkami (czytaj: Podjadanie między posiłkami - zły nawyk).
Przeczytaj również: Tkanka tłuszczowa - dobra strona niechcianego balastu
NIE CHCE MI SIĘ JEŚĆ! CO ROBIĆ?
O ile brak apetytu towarzyszy nam przez krótki okres czasu i nie pojawia się u nas często nie ma powodów do zmartwień. Jeśli jednak nie mamy ochoty na jedzenie przez dłuższy czas jest to niepokojący sygnał. Taka długotrwała niechęć do jedzenia niesie za sobą poważne konsekwencje, ponieważ jeśli jemy mniej naszemu organizmowi zaczyna brakować energii, a także niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania makro i mikroskładników. Co robić jeśli nie chce nam się jeść, jak sobie radzić z brakiem apetytu? Oto kilka sposobów, które warto wypróbować!
Przewietrz pomieszczenie, w którym będzie spożywany posiłek. Jeśli jest to niemożliwe, bo np. jesteś w restauracji to postaraj się wybrać miejsce z dala od kuchni, za to blisko okna lub drzwi, gdzie cyrkulacja powietrza jest większa, a szansa, że dojdą do ciebie intensywne i niekoniecznie ulubione zapachy jest mniejsza.
„Przewietrz” swój organizm! Jeśli zależy nam na tym, aby wrócił nasz apetyt ważne jest przewietrzenie nie tylko miejsca, w którym będziemy spożywać posiłek, ale również „przewietrzenie” naszego organizmu. W zwiększeniu apetytu może okazać się pomocna tak prosta czynność jak krótki spacer na świeżym powietrzu, czy przejażdżka rowerowa.
Unikaj potraw, które wywołują lub nasilają u Ciebie nieprzyjemne dolegliwości.
Unikaj stresu, znajdź swój efektywny sposób na relaks.
Spożywaj 4-5 posiłków w małych objętościach.
Zadbaj o apetyczny wygląd potraw. Z pewnością na apetyt wpłynie pozytywnie atrakcyjna barwa posiłku, którą możemy osiągnąć, np. przez dodatek różnokolorowych owoców i warzyw, czy świeżych ziół (czytaj: Zioła lecznicze w dolegliwościach żołądkowo-jelitowych).
Zadbaj o kuszący aromat potraw. Nie tylko wygląd, ale również zapach mocno wpływa na nasze zmysły i sprawia, że apetyt rośnie. Nie bójmy się eksperymentować z przyprawami i ziołami (czytaj: Przyprawy śródziemnomorskie).
Zadbaj o odpowiednią temperaturę posiłków - nie powinny być one, ani za gorące, ani za zimne, ponieważ posiłki o umiarkowanej temperaturze wydzielają mniej intensywny zapach, a także mają lepiej wyczuwalny smak.