DIETA PRZY BIEGUNCE - POMOCNE WSKAZÓWKI

Biegunka może towarzyszyć nam tylko przez kilka dni jednak może również występować pod postacią biegunki przewlekłej, która najczęściej jest wynikiem chorób toczących się w naszym organizmie. Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z biegunką ostrą, czy przewlekłą właściwe żywienie w tym czasie jest bardzo ważne. Jak powinna wyglądać dieta przy biegunce i co jeść, a czego lepiej unikać?

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY BIEGUNKI

Biegunkę dzielimy na ostrą - trwającą krócej niż dwa tygodnie oraz biegunkę przewlekłą trwającą dłużej niż dwa tygodnie. Przyczyną biegunek ostrych są najczęściej bakterie, a także wirusy i pasożyty. Z kolei biegunki przewlekłe mogą być wynikiem zakażeń bakteryjnych, wirusowych, czy pasożytniczych, jak i wielu chorób, m.in. zespołu jelita nadwrażliwego, celiakii, nadczynności tarczycy, stosowanych leków, czy alergii pokarmowych.  Na pewne przyczyny biegunek nie mamy wpływu jednak niektóre z nich możemy wyeliminować stosując się do podstawowych zasad, takich jak mycie rąk przed jedzeniem, dokładne mycie owoców i warzyw, właściwe przechowywanie produktów spożywczych, unikanie potraw zawierających surowe ryby, mięso, czy jajka.

Zobacz również: Czy wszystkie gatunki ryb są wartościowe -  zalecenia od dietetyka

WSKAZÓWKI DIETETYCZNE - CO JEŚĆ, A CZEGO UNIKAĆ PODCZAS BIEGUNEK?

1. Po pierwsze nawadnianie!

Bardzo ważną kwestią podczas biegunki jest odpowiednie nawodnienie spowodowane utratą znacznych ilości wody. Dlatego powinniśmy pamiętać o nawadnianiu organizmu. Najlepiej jest pić często małe ilości płynów. Powinniśmy wybierać wodę mineralną niegazowaną, herbaty ziołowe na bazie rumianku, czy melisy ewentualnie mocną czarną herbatę, która działa zapierająco (zobacz: Rola wody w organizmie - dlaczego woda to podstawa?). Lekarz może zalecić nam stosowanie doustnych płynów nawadniających, które uzupełnią nie tylko braki wody, ale także elektrolitów. Jednak ze względu na to, że nie każdy może stosować takie płyny nie powinniśmy ich przyjmować na własną rękę. Należy również unikać soków owocowych (szczególnie soku z jabłek), a także słodkich napojów gazowanych, które mogą nasilać objawy. Warto obserwować swój organizm, aby w porę wykryć objawy odwodnienia. Jak rozpoznać, że ilość płynów, które przyjmujemy jest niewystarczająca? O odwodnieniu świadczy spadek masy ciała, ale także wzmożone pragnienie, zmniejszona elastyczność skóry, suche błony śluzowe, przyspieszona czynność serca, czy „płacz bez łez”. Na szczególną uwagę zasługuje biegunka u dziecka, które jest bardziej niż dorośli narażone na odwodnienie.

Zobacz również: Odwodnienie organizmu - co powinieneś o nim wiedzieć?

2. Co jeść podczas biegunki?

Biegunce towarzyszą często inne objawy (np. ból brzucha, ból głowy), które nie sprzyjają apetytowi. Pomimo tego, że jeść nam się nie chce, nie powinniśmy się głodzić, aby nie doprowadzić do niedoborów składników odżywczych. Dobrym rozwiązaniem może być podzielenie posiłków na mniejsze porcje. Istotne jest również to z czego składają się nasze posiłki, ponieważ niewłaściwa dieta może sprzyjać nasileniu objawów. Na czas trwania biegunki powinniśmy postawić na produkty zapierające, o małej zawartości błonnika pokarmowego, m.in.:

- ryż biały, np. z dodatkiem gotowanych warzyw (marchew, seler, pietruszka),

- drobne kasze, np. manna, krakowska,

- pieczywo pszenne, sucharki,

- produkty z dodatkiem mąki ziemniaczanej, np. kisiele,

- gotowane warzywa, np. marchew, dynia, pietruszka, seler,

- niektóre owoce, np. banany, musy z jabłek,

- potrawy gotowane, łatwo strawne,

- napoje o właściwościach zapierających, m.in. mocna czarna herbata, kakao na wodzie.

Warto zwrócić uwagę na produkty bogate w potas, którego duże straty występują podczas biegunek. Źródłem tego pierwiastka mogą być, np. gotowane ziemniaki, banany, pomidory w postaci przecieru pomidorowego. Należy dbać również o właściwą ilość sodu w diecie stosując dodatek soli do potraw (czytaj o rodzajach soli). Wszystkie potrawy powinny być łatwo strawne, aby dodatkowo nie podrażniały naszego przewodu pokarmowego.

Zobacz również: Rodzaje ryżu i jego wartości odżywcze

3. Czego nie jeść podczas biegunki?

O błonniku pokarmowym mówi się zazwyczaj w samych superlatywach jednak w przypadku biegunki należy zmniejszyć jego ilość w naszym jadłospisie. Błonnik pokarmowy, szczególnie jego frakcja nierozpuszczalna może podrażniać jelita i nasilać objawy. Powinniśmy także unikać produktów, które zawierają duże ilości fruktozy, laktozy, sorbitolu, rafinozy i stachiozy, ponieważ nasilają one procesy fermentacyjne w naszych jelitach. Poniżej lista produktów, których należy unikać w przypadku biegunki.

- pieczywo pełnoziarniste,

- ryż brązowy,

- makarony z mąki żytniej,

- kasza gryczana, jęczmienna,

- otręby,

- gumy do żucia, słodycze oraz inne produkty z dodatkiem sorbitolu,

- soki owocowe, przede wszystkim z jabłek, gruszek, śliwek, winogron, wiśni,

- produkty wzdymające, m.in. rośliny strączkowe, warzywa kapustne, cebula, czosnek,

- surowe warzywa,

- ostre przyprawy,

- napoje, takie jak gazowana woda mineralna, kawa, słodkie napoje gazowane, soki owocowe.

Zobacz również: Słodkie napoje - dlaczego warto z nich zrezygnować?

VIPoma

Bardzo ciężką postać biegunki obserwuje się w przypadku guza neuroendokrynnego, czyli guza wydzielającego VIP, znanego również pod nazwą VIPoma. Guz ten produkuje hormon - wazoaktywny peptyd jelitowy, który powoduje wystąpienie specyficznych objawów. Jednym z nich jest bardzo ciężka postać biegunki - wodnista biegunka, która może powodować ogromną utratę wody z organizmu. W przypadku VIPoma uporczywa wodnista biegunka nie ustaje nawet pod wpływem głodzenia. Występowanie guzów wydzielających VIP jest bardzo rzadkie jednak wspominając o nich warto zwrócić uwagę na to, że biegunki mogą być objawem nie tylko zatruć, które są stosunkowo łatwe w leczeniu, ale także poważnych chorób.

Zobacz również: Dieta low FODMAP - dwufazowa dieta łagodząca objawy IBS