KUCHNIA PIĘCIU PRZEMIAN
Kuchnia pięciu przemian to sposób żywienia powiązany z systemem religijno-filozoficznym o nazwie taoizm. Choć kuchnia pięciu przemian pochodzi z dalekich Chin, to coraz więcej osób z Europy decyduje się na tego typu kuchnię. Na czym polega taki sposób żywienia, jakie są jego wady i zalety?
KUCHNIA PIĘCIU PRZEMIAN - CZŁOWIEK JAKO CZĘŚĆ NATURY
Kuchnia pięciu przemian to część systemu filozoficzno-religijnego zwanego taoizmem. Zakłada on, że człowiek to mikrokosmos nierozerwalnie połączony z naturą i w związku z tym podlegający jej prawom. Naturę cechuje zmienność i następowanie po sobie pór roku dlatego według taoizmu, człowiek jako część natury powinien również poddać się tej zmienności. W związku z tym podstawą diety 5 przemian jest przyporządkowanie poszczególnym porom roku żywiołu oraz koloru i smaku. Do każdej z pór na podstawie żywiołu jaki jej odpowiada, zalicza się inne produkty spożywcze.
Zobacz przepisy na kolorowe koktajle piękności
DRZEWO – WIOSNA, SMAK KWAŚNY, KOLOR ZIELONY
Wiosna przyporządkowana została do żywiołu jakim jest drzewo oraz smaku kwaśnego i koloru zielonego. Podstawą przydzielenia do grupy jest fakt, że dany pokarm działa na organizm oczyszczająco oraz pobudza pracę wątroby i pęcherzyka żółciowego. Przykładem tego typu pokarmów są jogurty, kefiry, sery twarogowe, warzywa kiszone, soki owocowe, owoce o kwaśnym smaku, kiełki, imbir.
Zobacz również:
Mleczne napoje fermentowane - kefir i maślanka
Grzybek tybetański, czyli jak zrobić kefir w domowych warunkach?
Zastanawiasz się jak wykorzystać kiełki? Wypróbuj nasz przepis na zupę krem z buraka z kiełkami.
OGIEŃ – LATO, SMAK GORZKI, KOLOR CZERWONY
Lato odpowiada żywiołowi ognia, smaku gorzkiemu oraz barwie czerwonej. Produkty zaliczane do tej pory roku mają za zadanie wspomagać pracę serca, a także jelit, pobudzając je do aktywnej pracy. Są to, m.in. czarny bez, żyto, amarantus, brukselka, baranina, kozie mleko, ser kozi.
Wypróbuj przepis na komosę ryżową z brukselką
ZIEMIA – PÓŹNE LATO, SMAK SŁODKI, KOLOR ŻÓŁTY
Późne lato to żywioł ziemi, któremu odpowiada smak słodki oraz kolor żółty. Tej porze przejściowej odpowiadają produkty, które regulują funkcjonowanie żołądka oraz śledziony. Są to, m.in. banany, brzoskwinie, czereśnie, rodzynki, daktyle, buraki, kokos, cynamon.
Zobacz wpis: Burak dobry na wszystko oraz przepis na paleo chlebek bananowy
METAL – JESIEŃ, SMAK OSTRY, KOLOR BIAŁY
Metal to żywioł przyporządkowany jesieni oraz smaku słonemu i barwie czarnej. Produkty, które odpowiadają tej porze roku to takie, które korzystnie wpływają na pracę płuc oraz jelita grubego. Są to, m.in. czosnek, cebula, szczypiorek, jarmuż, kalafior, rzodkiew, ostre przyprawy (zobacz również: Szczypta smaku i zdrowia w przyprawach - na co warto postawić w kuchni).
Wypróbuj smaczny i zdrowy przepis na kotlety z kalafiora i brokuła
WODA – ZIMA, SMAK SŁONY, KOLOR CZARNY
Zima to żywioł wody, smak słony i kolor czarny. Głównym zadaniem zimowych produktów jest rozgrzanie naszego organizmu, dodanie energii, a także korzystny wpływ na funkcjonowanie pęcherza moczowego i nerek. Produkty zaliczane do tej grupy to, m.in. nasiona roślin strączkowych, owoce morza, sos sojowy.
Wypróbuj nasze przepisy na pasty z nasion roślin strączkowych
DIETA 5 PRZEMIAN W PRAKTYCE
Znamy już produkty zaliczane do poszczególnych pór roku, więc teraz czas odpowiedzieć na pytanie - jak wygląda taka dieta w praktyce?
Wszystkie żywioły w jednym posiłku – każdy posiłek powinien zawierać produkty reprezentujące wszystkie żywioły. Przygotowując posiłek należy brać pod uwagę podział produktów na gorące o właściwościach rozgrzewających, ciepłe dodające energii, neutralne równoważące pracę narządów wewnętrznych oraz nawilżające, które nawadniają i odżywiają. Ilość poszczególnych produktów w posiłku dopasowujemy do panującej pory roku oraz indywidualnych potrzeb. Jedynym żywiołem, który może występować oddzielnie jest ziemia.
Odpowiednia kolejność dodawania produktów – bardzo ważna jest kolejność dodawania poszczególnych składników do potrawy. Wygląda ona następująco: smak słodki, ostry, słony, kwaśny, gorzki.
Obfite śniadanie i lekka kolacja – dieta 5 przemian bierze pod uwagę również, tzw. zegar narządów wewnętrznych. Zakłada on, że narządy wewnętrzne mają określone godziny, w których ich praca jest najbardziej intensywna. Szczyt efektywności żołądka przypada na godzinę 7-9 rano dlatego, to śniadanie jest najważniejszym posiłkiem dnia (zobacz: Zdrowe śniadanie na dobry start dnia). Natomiast w godzinach wieczornych, praca przewodu pokarmowego jest znacznie gorsza dlatego kolacja powinna być mała i lekka.
Nisko przetworzone, sezonowe produkty – założeniem tego typu diety jest również opieranie posiłków na naturalnych, sezonowych produktach, które odpowiadają strefie klimatycznej w jakiej żyjemy (zobacz: Sezonowe produkty - co najlepiej jeść zimą?).
Brak cukru, ograniczenie soli – dieta 5 przemian zakłada eliminację cukru dodanego oraz zaleca ograniczenie spożycia soli (zobacz: Uzależnienie od cukru - jak sobie z nim poradzić? oraz Zdrowe zamienniki cukru.
WADY I ZALETY
Jakie są wady i zalety tego typu kuchni? Ogromną zaletą jest z pewnością opieranie diety na produktach sezonowych, świeżych i zgodnych z daną strefą klimatyczną. Na korzyść diety 5 przemian przemawia również fakt, że kładzie ona duży nacisk na jedzenie śniadania oraz spożywanie lekkich, nie obciążających przewodu pokarmowego kolacji. Za niewątpliwą zaletę można uznać również fakt, że gotowanie według kuchni 5 przemian buduje w nas poczucie świadomości na temat tego co jemy, uczy uważnego podejścia do jakości produktów oraz tego, jak komponujemy nasze posiłki. Natomiast wadą może być to, że gotowanie według 5 przemian wymaga od nas więcej czasu, przynajmniej na początku, gdy nie znamy jeszcze dokładnie reguł. Może to działać zniechęcająco na osoby zapracowane oraz te, które nie lubią gotować.