ZESPÓŁ METABOLICZNY - ŻYWIENIE I SUPLEMENTACJA

Terminu „zespół metaboliczny” używamy do opisania zespołu współistniejących ze sobą czynników metabolicznych, które zwiększają ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych oraz cukrzycy typu II. Biorąc pod uwagę jak groźne są to choroby, warto wiedzieć jak zapobiegać występowaniu zespołu metabolicznego, a w przypadku jego rozwoju, jak wspomóc jego leczenie. Na pomoc w tym przypadku przychodzą nam przede wszystkim naturalne składniki występujące w żywności, a także odpowiednio dobrana suplementacja.

ZESPÓŁ METABOLICZNY - KRYTERIA DIAGNOZY

Zespół metaboliczny, to jak sama nazwa mówi zespół czynników dlatego o jego występowaniu nie możemy mówić, gdy występuje tylko jeden z nich. Kryteria rozpoznania zespołu metabolicznego zostały szczegółowo określone przez Międzynarodową Federację Diabetologiczną (IDF). Według nich kluczowym czynnikiem do rozpoznania zespołu metabolicznego jest występowanie otyłości brzusznej (zobacz: Przyczyny otyłości - odrzuć wymówki na bok). Oprócz otyłości brzusznej muszą występować jeszcze co najmniej dwa z poniższych czynników:

- podwyższone stężenie glukozy na czczo,
- podwyższone ciśnienie tętnicze krwi,
- obniżone stężenie cholesterolu frakcji HDL,
- podwyższone stężenie triglicerydów.

Przedstawione powyżej kryteria nie są jedynymi kryteriami opracowanymi w celu diagnozy zespołu metabolicznego. Ich opracowaniem zajęła się również, m.in. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), czy Amerykańskie Towarzystwo Endokrynologów Klinicznych (AACE). W związku z tym szukając kryteriów rozpoznania zespołu metabolicznego możemy spotkać się z różnymi wytycznymi. Pomijając fakt, że poszczególne wytyczne mogą nieco różnić się między sobą to najważniejszymi czynnikami, jakie składają się na zespół metaboliczny i stanowią poważne zagrożenia dla naszego zdrowia jest otyłość brzuszna, insulinooporność, hiperinsulinemia, nadciśnienie tętnicze krwi, dyslipidemia, mikroalbuminuria oraz stan prozapalny i prozakrzepowy.

Przeczytaj o operacjach bariatrycznych oraz o walce ze stanem zapalnym

ŻYWNOŚĆ I SUPLEMENTY DIETY KONTRA ZESPÓŁ METABOLICZNY

W zapobieganiu i leczeniu zespołu metabolicznego bardzo ważne jest prowadzenie zdrowego stylu życia polegającego na stosowaniu się do zaleceń zdrowego żywienia oraz regularnej aktywności fizycznej. Jeśli chodzi o dietę, to warto położyć nacisk na obecność w niej składników o udowodnionym działaniu w zapobieganiu i wspomaganiu leczenia zespołu metabolicznego. Jakie produkty zaliczamy do tej grupy?

Aronia

Aronia zajmuje czołowe miejsce pod kątem zawartości antyoksydantów wśród owoców. Do najliczniej występujących składników o charakterze antyoksydacyjnym w przypadku aronii zaliczamy witaminę C oraz antocyjany. Dzięki ich obecności jej regularne spożywanie powoduje obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, zmniejszenie poziomu cholesterolu całkowitego, obniżenie poziomu cholesterolu frakcji LDL oraz obniżenie poziomu triglicerydów. Aronię możemy spożywać w postaci świeżych owoców, soków lub ewentualnie suplementów diety z ekstraktem z aronii.

Zobacz również: 9 produktów w profilaktyce cukrzycy

Produkty bogate w kwasy tłuszczowe omega-3

Kwasy tłuszczowe omega-3 wykazują wielokierunkowe działanie jeśli chodzi o zapobieganie i leczenie zespołu metabolicznego. Wykazano, że wpływają one na obniżenie poziomu cholesterolu całkowitego oraz cholesterolu frakcji LDL powodując jednocześnie podwyższenie poziomu cholesterolu frakcji HDL. Ponadto kwasy te przyczyniają się do obniżenia poziomu triglicerydów, a także zmniejszają uszkodzenia spowodowane stresem oksydacyjnym i korzystnie wpływają na wartości ciśnienia rozkurczowego i skurczowego u osób z nadciśnieniem tętniczym. Kwasy DHA i EPA należące do kwasów tłuszczowych omega-3, które znajdziemy w rybach morskich (przede wszystkim w łososiu, makreli, śledziu i sardynkach) lub w szerokiej ofercie suplementów diety zawierających te kwasy. Natomiast kwasu alfa-linolenowego, który również należy do kwasów omega-3 możemy szukać w siemieniu lnianym, oleju rzepakowym, nasionach chia, zielonych warzywach liściastych, orzechach, nasionach, soi.

Czytaj również:

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe - ich dobroczynny wpływ na zdrowie 

Jednonienasycone kwasy tłuszczowe - korzyści dla zdrowia

Produkty bogate w magnez, cynk i selen

Magnez to pierwiastek, którego niedobór wiąże się ze zwiększonym ryzykiem zespołu metabolicznego, ponieważ zbyt małe ilości magnezu mogą zaburzać metabolizm glukozy. Co więcej udowodniono, że magnez podwyższa poziom cholesterolu frakcji HDL, obniża poziom triglicerydów i zwiększa wrażliwość na insulinę. Magnez znajdziemy w produktach, takich jak nasiona roślin strączkowych, pełnoziarniste produkty zbożowe, zielone warzywa liściaste, czy orzechy. Innymi pierwiastkami, które mają duże znaczenie w profilaktyce i leczeniu zespołu metabolicznego są cynk oraz selen, które powodują obniżenie poziomu cholesterolu całkowitego, podwyższenie poziomu cholesterolu frakcji HDL. Ponadto w przypadku niedoboru cynku obserwuje się zwiększone ryzyko insulinooporności (czytaj: Pokonać insulinooporność - suplementy wspomagające terapię). Cynk znajdziemy w pestkach dyni, nasionach słonecznika, owocach morza, roślinach strączkowych natomiast selen głównie w rybach, owocach morza oraz orzechach brazylijskich.

Zobacz również: Pokonać insulinooporność - suplementy wspomagające terapię

Inne produkty i składniki suplementów w profilaktyce i leczeniu zespołu metabolicznego:

- czosnek,
- żeń-szeń,
- morwa biała (ale liście a nie owoce),
- wapń.

Zobacz również wpis o feedersach